Η επιστήμη μετατρέπει την ιστορία τρόμου σε ελπίδα: ο Aspergillus flavus – ο μύκητας που κάποτε συνδέθηκε με την περίφημη «κατάρα των Φαραώ» – φαίνεται πως μπορεί να προσφέρει μια νέα ισχυρή θεραπεία ενάντια στη λευχαιμία.
Από την κατάρα στην έρευνα
Όταν τη δεκαετία του 1920 οι αρχαιολόγοι άνοιξαν τον τάφο του Τουταγχαμών, οι μυστηριώδεις θάνατοι μελών της ομάδας ανασκαφής τροφοδότησαν τον μύθο της «κατάρας». Δεκαετίες αργότερα, επιστήμονες υπέθεσαν ότι οι υπεύθυνοι ίσως ήταν μύκητες που είχαν παραμείνει αδρανείς για χιλιετίες.
Η υπόθεση ενισχύθηκε όταν, τη δεκαετία του 1970, δώδεκα επιστήμονες μπήκαν στον τάφο του Καζίμιρ Δ΄ στην Πολωνία και δέκα από αυτούς πέθαναν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Εξετάσεις έδειξαν την παρουσία του Aspergillus flavus, γνωστού για την παραγωγή ισχυρών τοξινών που μπορούν να προκαλέσουν λοιμώξεις, ιδιαίτερα σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό.
Νέα ελπίδα από έναν παλιό «εχθρό»
Σήμερα, ερευνητές με επικεφαλής την ομάδα του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια αξιοποίησαν τον ίδιο αυτό μύκητα για να δημιουργήσουν μια πολλά υποσχόμενη ένωση κατά της λευχαιμίας.
Οι επιστήμονες απομόνωσαν μια νέα κατηγορία πεπτιδίων που ονόμασαν «ασπεριγκιμικίνες». Πρόκειται για RiPPs – μόρια που συντίθενται ριβοσωμικά και υφίστανται μετα-μεταφραστικές τροποποιήσεις – τα οποία μέχρι σήμερα είχαν εντοπιστεί κυρίως σε βακτήρια και σπάνια σε μύκητες.
Εντυπωσιακά αποτελέσματα στο εργαστήριο
Οι ασπεριγκιμικίνες παρουσίασαν ισχυρή δράση ενάντια σε λευχαιμικά κύτταρα, ενώ μια παραλλαγή με προσθήκη λιπιδίου έδειξε αποτελεσματικότητα αντίστοιχη με καθιερωμένες θεραπείες όπως η κυταραβίνη και η δαουνορουβικίνη. Σημαντικό είναι ότι οι ενώσεις δεν επηρέασαν άλλα καρκινικά κύτταρα (π.χ. μαστού, ήπατος, πνεύμονα), γεγονός που αφήνει ελπίδες για στοχευμένες θεραπείες με λιγότερες παρενέργειες.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι οι ασπεριγκιμικίνες δρουν διαταράσσοντας τη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης, μπλοκάροντας έτσι τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων.
Το μέλλον της έρευνας
Το επόμενο βήμα είναι η δοκιμή των ενώσεων σε ζωικά μοντέλα, πριν προχωρήσουν σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Επιπλέον, η ανακάλυψη παρόμοιων γονιδιακών ομάδων και σε άλλους μύκητες υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχουν πολλά ακόμη φαρμακευτικά μόρια που περιμένουν να ανακαλυφθούν.
«Οι μύκητες μας έδωσαν την πενικιλίνη· είναι πιθανό να μας δώσουν και άλλα φάρμακα που θα αλλάξουν την ιατρική», τόνισε, σύμφωνα με το ΑΠΕ η Σέρι Γκάο, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και επικεφαλής της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο «Nature Chemical Biology».
Μια ιστορία που ξεκίνησε ως θρύλος τρόμου στις πυραμίδες της Αιγύπτου ίσως οδηγήσει σε μια νέα θεραπεία που θα σώσει ζωές. Η επιστήμη, για άλλη μια φορά, μετατρέπει τον φόβο σε γνώση – και τη γνώση σε ελπίδα.
Ίσως σε ενδιαφέρουν κι αυτά:
Δυσανεξία στη λακτόζη και εφιάλτες; Τι δείχνει νέα έρευνα
Έρευνα σε 300.000 ανθρώπους αμφισβητεί τη σύνδεση καρκίνου-κατάθλιψης

Comments are closed.