Τι μας διδάσκουν οι μέλισσες για τη ζωή;

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε αναφέρει ότι «αν κάποτε οι μέλισσες εκλείψουν, το ανθρώπινο είδος δεν θα αργήσει να τις ακολουθήσει».

Οι μέλισσες συμμετέχουν ενεργά στο θαύμα της δημιουργίας, καθώς γονιμοποιούν τα φυτά και συμβάλλουν στην αναπαραγωγή και την επιβίωσή τους.

Όμως, οι μέλισσες μάς προσφέρουν και σημαντικά ηθικά διδάγματα, δεδομένου ότι ο τρόπος που λειτουργούν φαίνεται να είναι εναρμονισμένος με αρχές που καταξιώνουν την ύπαρξή μας

Τι μας διδάσκουν, λοιπόν, αυτά τα μικρά φτερωτά πλάσματα;

1.Εστίαση

Η επικονίαση των λουλουδιών και η συλλογή νέκταρ απαιτεί συγκέντρωση, γι’ αυτό η μέλισσα συμβολίζει την εστίαση. Οι μέλισσες μπορούν να αντιληφθούν ποια λουλούδια έχουν άφθονες ποσότητες γλυκού νέκταρ και γύρης, ενώ μπορεί να εκδηλώνουν προτίμηση για συγκεκριμένα άνθη.

2. Αφοσίωση

Εκτός από τη μεγάλη αφοσίωση της κυψέλης στη βασίλισσά τους, οι μέλισσες είναι επίσης αφοσιωμένες στην ολοκλήρωση του έργου τους.

Οι εργάτριες μέλισσες είναι αφοσιωμένες στη δουλειά τους συλλέγοντας νέκταρ σχεδόν όλο το χρόνο. Εν τω μεταξύ, οι κηφήνες (αρσενικές) είναι στην κυψέλη και φροντίζουν τη βασίλισσά τους. Όταν η βασίλισσα δεν γεννά τα χιλιάδες αυγά της, οι κηφήνες την περιποιούνται.

3. Εργατικότητα

Η σκληρή δουλειά και η αποφασιστικότητα συνήθως πάνε χέρι-χέρι. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι μέλισσες είναι απίστευτα εργατικά πλάσματα – με ηλιοφάνεια ή βροχή, θα εξασφαλίσουν τη συλλογή του νέκταρ και την παραγωγή του μελιού.

4. Εκλέπτυνση

Οι μέλισσες είναι εξαιρετικά ευφυείς και έχουν κοινωνικές δομές και κανόνες σε κάθε κυψέλη. Σύμφωνα, μάλιστα, και με τον Αριστοτέλη, ανήκουν στα αγελαία ζώα.

Βρίσκουν ικανοποίηση στην εκτέλεση των εντολών της βασίλισσάς τους. Οι μέλισσες συμβολίζουν κάτι περισσότερο από τη σκληρή δουλειά – επιδεικνύουν εργατικότητα για την οποία είναι περήφανες, γνωρίζουν τους ρόλους τους και δημιουργούν λειτουργικές κοινωνίες και ιεραρχίες μέσα στις κυψέλες τους.

5. Ομαδικό πνεύμα

Οι μέλισσες ζουν σε αποικίες και δεν αποτελεί μυστικό ότι αν σε μια αποικία μελισσών δεν επιτελεί το κάθε μέλος τον ρόλο του, η κυψέλη δεν θα αντέξει για πολύ.

Υπάρχουν γενικά τρεις κύριες εργασίες μέσα στην κυψέλη της ευρωπαϊκής μέλισσας.

Η βασίλισσα γεννά τα αυγά, τα αρσενικά (κηφήνες) γονιμοποιούν τη βασίλισσα και τα θηλυκά συλλέγουν το νέκταρ και τη γύρη, προστατεύουν την κυψέλη και ταΐζουν τις προνύμφες.

6. Γενναιοδωρία

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι μέλισσες είναι γενναιόδωρα πλάσματα- παράγουν νόστιμο μέλι σε όλον τον κόσμο, ενώ επικονιάζουν καθημερινά χιλιάδες λουλούδια, δέντρα, φρούτα, λαχανικά και πολλά άλλα.

Τα οικοσυστήματα θα αντιμετώπιζαν πολλές προκλήσεις αν δεν υπήρχαν οι μέλισσες!

7. Ευημερία

Οι μέλισσες μάς υπενθυμίζουν πως η σκληρή δουλειά αποδίδει καρπούς. Οι μέλισσες συγκαταλέγονται στα πιο ευημερούντα όντα στο οικοσύστημά μας και μοιράζονται αυτήν την ευημερία με τα υπόλοιπα πλάσματα του φυσικού κόσμου.

Η μέλισσα στη μυθική παράδοση της αρχαίας Ελλάδας

Ο Μελισσέας ήταν ημίθεος ( δαίμων ) του μελιού και της μελισσοκομικής τέχνης. Ήταν ένας από τους Κουρήτες (Κουρήτες) ή Ευβοϊκούς Κορυβάντες (Κορυβάντες) .

Σύμφωνα με όσα διαβάζουμε στο έργο του Διόδωρου του Σικελιώτη, Ιστορική Βιβλιοθήκη, οι Κουρήτες συνέβαλαν στην ανατροφή του Δία καταλυτικά:

“Όταν εκείνη [η Ρέα] γέννησε τον Δία, τον έκρυψε στο όρος Ίδη, όπως λέγεται, και, χωρίς να το γνωρίζει ο Κρόνος (Κρόνος), ανέθεσε την ανατροφή του στις Κουρήτες Οι Κουρήτες τον μετέφεραν σε μια συγκεκριμένη σπηλιά όπου τον παρέδωσαν στις Νύμφες [Ίδα και Αδραστεία], με την εντολή να εξυπηρετούν κάθε του ανάγκη Και οι Νύμφες ανέθρεψαν το παιδί με ένα μείγμα από μέλι και γάλα και το ανέθρεψαν στο μαστό της κατσίκας που ονομάστηκε Αμάλθεια….

Ο θεός, λένε, θέλοντας να διατηρήσει μια αθάνατη ανάμνηση της στενής του σχέσης με τις μέλισσες, άλλαξε το χρώμα τους, κάνοντάς το σαν χαλκό με λάμψη χρυσού, και επειδή η περιοχή βρισκόταν σε πολύ μεγάλο υψόμετρο, όπου έπνεαν σφοδροί άνεμοι γύρω της και έπεφταν βαριά χιόνια, έκανε τις μέλισσες να μην αντιλαμβάνονται τέτοια πράγματα και να μην επηρεάζονται από αυτά, αφού έπρεπε να περιφέρονται στις πιο χειμερινές περιοχές. (5. 70. 1)

Σε άλλους μύθους οι μέλισσες παρουσιάζονταν ως αγγελιαφόροι μεταξύ θεών και ανθρώπων και φορείς σοφίας και γνώσης.

Οι Μελίες

Σύμφωνα με την ησιόδεια παράδοση (Θεογονία, 176-787) οι Μελίες ήταν νύμφες που γεννήθηκε από τη Γαία (η Γη), όταν εμποτίστηκε από το αίμα του ευνουχισμένου Ουρανού:

Ήρθε και έφερε τη νύχτα ο Ουρανός ο μέγας και γύρω απ᾽ τη Γη
απλώθηκε ποθώντας έρωτα και σ᾽ όλα τα μέρη της
τεντώθηκε. Κι ο γιος του απ᾽ την ενέδρα τ᾽ αριστερό του χέρι
άπλωσε και με το δεξιό του άδραξε το πελώριο δρεπάνι,
180το μακρύ, το κοφτερό, κι ορμητικά τα αιδοία του πατέρα του
τα θέρισε και πάλι τα ᾽ριξε να πέσουν προς τα πίσω.
Κι εκείνα ανώφελα απ᾽ το χέρι του δεν έφυγαν:
όσες σταγόνες ματωμένες έσταξαν,
όλες τις δέχτηκε η Γη. Κι όταν παρήλθε ο χρόνος
τις Ερινύες γέννησε τις δυνατές και τους μεγάλους Γίγαντες,
που έλαμπαν στα όπλα τους και δόρατα μακρά στα χέρια τους κρατούσαν,
μα και τις Νύμφες που τις λεν Μελίες επάνω στην απέραντη γη. (μτφρ. Στ. Γκιργκένης)