Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί κάποια παιδιά είναι κοινωνικά κι άλλα μοναχικά; Έχετε σκεφτεί πώς η διαπαιδαγώγηση μπορεί να επηρεάσει τον χαρακτήρα τους;
Αναμφίβολα το πόσο ντροπαλός ή πόσο εξωστρεφής είναι κάποιος επηρεάζει την αλληλεπίδρασή του με άλλους ανθρώπους. Σύμφωνα με πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα το στυλ γονεϊκότητας που δέχονται τα παιδιά δύναται να επηρεάσει την κοινωνική συμπεριφορά που εκδηλώνουν.
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά…
Αρχικά, γνωρίζουμε ότι κάθε παιδί συγκεντρώνει στον χαρακτήρα του τα στοιχεία που συνθέτουν τη μοναδική του ταυτότητα.
Αυτές οι ιδιαίτερες πτυχές της προσωπικότητάς του επηρεάζουν τον τρόπο που προσεγγίζει τον κόσμο γύρω του, καθώς και την ικανότητά του να συνάπτει φιλίες με άλλα άτομα.
Φαίνεται ότι τα πιο κοινωνικά παιδιά συγκεντρώνουν πολλά από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Έχουν ανεπτυγμένη την ικανότητα ενσυναίσθησης, δηλαδή κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων παιδιών.
- Μπορούν τα ίδια να ρυθμίσουν τα δικά τους συναισθήματα.
- Είναι πρόθυμα να βοηθήσουν.
- Μπορούν να ξεκινήσουν μία συζήτηση ή να συμμετέχουν σε αυτή.
- Ξέρουν να διαπραγματεύονται.
- Συγχωρούν εύκολα και ζητούν και τα ίδια συγγνώμη.
Φυσικά, τα παιδιά αυτά δε γεννώνται με τις παραπάνω ικανότητες, αλλά μεγαλώνουν σε ένα οικογενειακό περιβάλλον που τις καλλιεργεί.
Τι κάνουν όμως οι γονείς των παιδιών αυτών;
Αρχικά, δε χρησιμοποιούν αυταρχικό στυλ διαπαιδαγώγησης. Έτσι, αντί για απειλές και τιμωρίες, δείχνουν σεβασμό και αγάπη στην προσωπικότητα του παιδιού.
Γιατί; Διότι ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε στα παιδιά μας έχει αντίκτυπο στην προσωπικότητά τους και μπορεί να επηρεάσει άμεσα τον τρόπο που αλληλεπιδρούν με τους γύρω τους.
Σε σχετική έρευνα του ο Lansford και οι συνεργάτες του (2018) συνέδεσαν την προβληματική συμπεριφορά των παιδιών με την αυταρχική ανατροφή τους.
Αντί της συνεχούς τιμωρίας, θα πρέπει να εμπλουτίσουμε τις μεθόδους νουθεσίας που χρησιμοποιούμε με τον έπαινο και τη θετική ενίσχυση.
Η αδιάκριτη τιμωρία δημιουργεί έντονο το αίσθημα της ματαίωσης και της παραίτησης.
Ο έπαινος, από την άλλη, καλλιεργεί στο παιδί τη θέληση να προσπαθεί να γίνει καλύτερο.
Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα από το παράδειγμά μας παρά από το ατέρμονο κήρυγμα.
Παράλληλα, είναι σημαντικό, εάν θέλουμε τα παιδιά μας να εκδηλώνουν καλή συμπεριφορά και κατάλληλες κοινωνικές δεξιότητες, να δείχνουμε και οι ίδιοι καλή συμπεριφορά απέναντί τους να φερόμαστε σε εκείνα με αγάπη και υπομονή.
Τι γίνεται όμως με τα αρνητικά συναισθήματα;
Ένα λάθος που κάνουν οι γονείς είναι ότι δε διδάσκουν στα παιδιά πώς να αντιμετωπίζουν την αρνητική τους διάθεση και τα δυσάρεστα συναισθήματά τους.
Η έρευνα των Boman και των συνεργατών του (2018) κατέδειξε ότι όσο πιο ισχυρές ήταν οι δεξιότητες αυτορρύθμισης ενός παιδιού, τόσο αυξάνονταν οι πιθανότητες το παιδί να συνάψει μεγαλώνοντας πιο υγιείς σχέσεις με άλλα παιδιά και να επιδείξει σωστή κοινωνική συμπεριφορά.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να βοηθάμε τα παιδιά να αντιμετωπίζουν τα συναισθήματά τους, να αγκαλιάζουμε την αρνητική τους διάθεση, να δείχνουμε συμπόνια και να συζητάμε εποικοδομητικά μαζί τους, όταν συμβαίνει κάτι δυσάρεστο.
Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι, όταν η διάθεση μας είναι τιμωρητική και υποτιμητική απέναντι στα αρνητικά τους συναισθήματα, τότε δεν τα βοηθάμε να μάθουν να αντιμετωπίζουν και να ρυθμίζουν τη συμπεριφορά τους.
Όταν έρχονται αντιμέτωπα με δυσάρεστες ψυχικές καταστάσεις, θα πρέπει να αφιερώνουμε χρόνο για να συζητήσουμε μαζί τους.
Διαβάστε εδώ Πώς να μιλήσετε στο παιδί σας για το άγχος.
Αυτή η διαδικασία θα τα βοηθήσει να κατανοήσουν όσα αισθάνονται και να διαχειριστούν την εκάστοτε κατάσταση με πιο υγιή τρόπο.
Απλές και μικρές αλλαγές στο στιλ διαπαιδαγώγησης που ακολουθούμε στο μεγάλωμα των παιδιών μας μπορούν να επιφέρουν ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα στην κοινωνική τους ταυτότητα, να ενισχύσουν την ψυχική τους ανθεκτικότητα και να δημιουργήσουν ευνοϊκές συνθήκες, ώστε να εξερευνήσουν με θάρρος τον κόσμο γύρω τους.
Χαρά Ρ.
Διαβάστε εδώ 7 βήματα για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να κάνουν φίλους
