Όλοι οι γονείς πασχίζουν να προσφέρουν στα παιδιά τους τις καλύτερες ευκαιρίες για να αναπτυχθούν σωστά και να διαπρέψουν σε κάθε τομέα της ύπαρξής τους.
Ονειρεύονται να μεγαλώσουν ανθρώπους με όραμα και αγάπη για τη ζωή.
Δυστυχώς, όμως, ολοένα και περισσότερο παρατηρούμε παιδιά που δείχνουν αδιαφορία για την εξέλιξή τους .
Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι φορές που αρνούνται να καταβάλουν την παραμικρή προσπάθεια να επιτύχουν σε οτιδήποτε.
Γιατί τα παιδιά χάνουν το κίνητρό τους για τη ζωή;
Η απώλεια κινήτρων είναι συχνή στα παιδιά.
Τα ενδιαφέροντα του παιδιού αλλάζουν συνεχώς καθώς ωριμάζουν.
Έτσι, πράγματα που σε μικρότερη ηλικία μπορεί να λάτρευε το παιδί είναι πιθανόν σε άλλο στάδιο της ζωής του να του προκαλέσουν ακόμα και αποστροφή .
Η αιτία είχε τις ρίζες της στον τρόπο που δημιουργούνται τα κίνητρα.
Από τη μια, έχουμε τα εγγενή κίνητρα που εμφανίζονται όταν ένα παιδί ασχολείται με κάτι που του προσφέρει ευχαρίστηση κι όχι υλική ανταμοιβή.
Από την άλλη, υπάρχουν τα εξωτερικά κίνητρα που επηρεάζονται από εξωτερικούς και τεχνητούς παράγοντες, όπως τα χρήματα, το φαγητό ή οι τιμωρίες.
Αν δούμε τώρα το παράδειγμα της σχολικής επίδοσης.
Σύμφωνα με τη Δρ. Beth Hennessey τα παιδιά παρακινούνται από τα ακόλουθα 6 είδη κινήτρων, που περιλαμβάνουν τόσο εσωτερικά όσο κι εξωτερικά κίνητρα:
- Ανταγωνισμός
- Προθεσμίες
- Αναμενόμενη ανταμοιβή
- Επιτήρηση
- Εξωτερικός έλεγχος
- Αναμενόμενη αξιολόγηση
Ο τρόπος με τον οποίο αποδίδει ένα παιδί στο σχολείο εξαρτάται τόσο από τις εκάστοτε συνθήκες διαβίωσης του ΄όσο κι από την προσωπικότητά του.
Γι’ αυτό, άλλωστε, και δεν υπάρχουν καθολικές μέθοδοι για να αυξήσουμε το ενδιαφέρον των παιδιών για τα μαθήματα.
Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν τα παιδιά στο σχολείο είναι αντίστοιχος με αυτόν που αντιμετωπίζουν κάθε έκφανση της ζωής τους.
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι γονείς για να παρακινήσουμε τα παιδιά μας.
Οι απειλές, οι δωροδοκίες και οι τιμωρίες είναι μέθοδοι που ο καθένας μας μπορεί να δοκιμάσει.
Πιθανότατα να λειτουργήσουν σε κάποιες περιπτώσεις, ωστόσο, η αποτελεσματικότητά τους δεν είναι μακροπρόθεσμη.
Γιατί; Διότι βασίζονται σε εξωτερικά κίνητρα.
Τι κάνουμε, λοιπόν;
Χρειάζεται να επιστρατεύσουμε στρατηγικές που καλλιεργούν κυρίως το εσωτερικό ενδιαφέρον των παιδιών και προσφέρονται για αλλαγή της προοπτικής τους και επανακαθορισμό των προτεραιοτήτων τους.
7 τρόποι για να παρακινήσετε παιδιά χωρίς κίνητρα
Καθώς, όπως προείπαμε, τα παιδιά μας είναι μοναδικά, δεν υπάρχει 100% αποτελεσματικός τρόπος για να τα παρακινήσουμε.
Ωστόσο, αξίζει να δοκιμάστε ορισμένες πρακτικές, μεμονωμένα ή συνδυαστικά, που ενδέχεται να λειτουργήσουν.
1. Επανεξετάστε τις προσδοκίες σας
Εάν ένα παιδί στερείται κινήτρων, μπορεί να ευθυνόμαστε εμείς.
Η σκληρή κριτική σε κάθε αποτυχία του παιδιού μας έχει ως αποτέλεσμα να το αποθαρρύνει να ασχοληθεί με οποιαδήποτε δραστηριότητα.
Στον φόβο μήπως το επικρίνουμε ή το υποτιμήσουμε προτιμά να παραμείνει αδρανές παρά να προσπαθήσει να ανταποκριθεί στα υψηλά μας πρότυπα.
Τι μπορείτε να κάνετε;
Αξιολογήστε ρεαλιστικά τις ικανότητες και τα ταλέντα του παιδιού σας και να σταματήστε να το πιέζετε.
Εστιάστε σε εκείνες τις δραστηριότητες που το γεμίζουν χαρά και αίσθημα ικανοποίησης.
Για παράδειγμα, εάν το παιδί σας προτιμά την ιστορία από τα μαθηματικά, εκφράστε το ενδιαφέρον σας για αυτό το μάθημα αυτό.
Παράλληλα, δείξτε του ότι εγκρίνετε το εκάστοτε χόμπι του και ότι είστε έτοιμοι να βοηθήσετε ή να γίνετε μέρος του αν χρειαστεί.
2. Συζητήστε για το πλάνο ζωής του παιδιού σας
Τα περισσότερα παιδιά αγνοούν τις απαιτήσεις της ζωής, αφού οι γονείς τους τούς παρέχουν στέγη, φαγητό και ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση και κάποιες πολυτέλειες,
Δεν έχουν γευτεί ακόμη πώς λειτουργεί η ενήλικη ζωή και για αυτό τον λόγο αυτό, αρνούνται να αναλάβουν ευθύνες.
Τι επιλογές έχετε για να ταρακουνήσετε το παιδί σας;
Πρώτον, εάν ο έφηβος σας αρνείται να σπουδάσει, δείξτε του την πραγματικότητα των περισσότερων ανθρώπων που εγκαταλείπουν το σχολείο.
Προσέξτε να μην προσβάλλετε κανέναν και εξηγήστε του ότι αν δε βρει εναλλακτικό πλάνο για τη ζωή του, είναι πιθανό να καταλήξει άνεργο.
Το δεύτερο βήμα είναι να το βοηθήσετε να εξερευνήσει τη σταδιοδρομία που μπορεί να θέλει να ακολουθήσει.
Μιλήστε του για τα δυνατά του σημεία και συζητήστε για τα πάθη του.
Στη συνέχεια, κάντε μια λίστα με τους διάφορους τομείς ενδιαφέροντός του και προσδιορίστε τις δεξιότητες που απαιτεί ο καθένας από αυτούς.
Μόλις το παιδί σας βρει τι το συναρπάζει, τα κίνητρά του θα βελτιωθούν δραματικά.
3. Επινοήστε μια ανταμοιβή για να κάνουν τα «βαρετά πράγματα»
Μερικές φορές, το μόνο κίνητρο για την ενασχόληση των παιδιών με τις δουλειές του σπιτιού είναι μια συγκεκριμένη ανταμοιβή, τα εξωτερικά κίνητρα , όπως ο έπαινος και τα χρήματα.
Σχεδιάστε ποια ανταμοιβή θα δώσετε στο παιδί σας ως αντάλλαγμα για την προσεκτική εκτέλεση των εργασιών που του έχετε αναθέσει.
Βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλη για την ηλικία του.
Και μην ξεχάσετε να το επαινείτε για τη δουλειά του, ακόμα κι αν δεν είναι άψογη.
4. Καλλιεργείστε στάσεις ζωής από μικρή ηλικία
Όσο μικρότερο είναι το παιδί σας, τόσο λιγότερη προσπάθεια χρειάζεται για να βελτιώσει τη συμπεριφορά του.
Πώς μπορείτε να παρακινήσετε τα νήπια να κάνουν κάτι;
Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία παρακολουθούν και μιμούνται κυρίως τους μεγάλους.
Έτσι, μπορείτε να δώσετε ένα θετικό παράδειγμα στο παιδί σας για να του δείξετε ότι η επίτευξη μικρών στόχων είναι διασκεδαστική.
Φροντίστε να του παρέχετε τακτικά ευκαιρίες για να επιτύχει.
Προσφέρετε μικρές και εύκολες στην ολοκλήρωση εργασίες, προκειμένου να το ενθαρρύνετε να τις επιδιώξει και στο μέλλον.
5. Προσφέρετε τη βοήθειά σας
Δυστυχώς, πολλά παιδιά φοβούνται την αποτυχία και προτιμούν να αποφεύγουν να κάνουν κάποια πράγματα για να αισθάνονται ασφαλή.
Πώς μπορούμε να τα παρακινήσουμε;
Χωρίστε την εκάστοτε δραστηριότητα σε μικρότερα εφικτά κομμάτια, θέστε βραχυπρόθεσμους στόχους και βοηθήστε το παιδί σας να τους επιτύχει.
Προσέξτε να μην κάνετε εσείς τη δουλειά που τους αναλογεί.
Εάν πρόκειται για σχολική εργασία, κοιτάξτε μαζί βιβλία και άλλες πηγές πληροφοριών.
Καθοδηγήστε τα να βρουν μόνα τους τη λύση, ενώ μένετε στο πλευρό τους.
Εάν δεν καταφέρουν να επιτύχουν εξαιρετικά αποτελέσματα, μην τα αφήσετε να νιώσουν την απογοήτευσή σας.
Αντίθετα, ο στόχος σας να είναι το να τα εμπνεύσετε να μάθουν πράγματα και να απολαύσουν τη διαδικασία.
6. Επαινέστε τη διαδικασία όσο και το αποτέλεσμα
Τα κίνητρα στα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας βασίζονται σημαντικά στις εξωτερικές αντιδράσεις των μεγάλων.
Ο τρόπος με τον οποίο ένας γονέας παρακινεί το παιδί του σε αυτή την ηλικία διαφέρει σημαντικά από τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας.
Ουσιαστικά, υπάρχουν τρία κρίσιμα λάθη που πρέπει να αποφύγετε:
- επίδειξη της σωστής λύσης προτού το παιδί προσπαθήσει να τη βρει μόνο του.
- έλλειψη επαίνου όταν δεν επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
- άρνηση να βοηθήσετε το παιδί να μάθει μια νέα δραστηριότητα.
Τα παιδιά χρειάζονται συνεχή ενθάρρυνση και δεν ανταποκρίνονται καλά στην κριτική.
Έτσι, αντί να επαινείτε μόνο ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα (για παράδειγμα, όταν ένα παιδί ολοκληρώνει ένα παζλ), πείτε ότι παρατηρήσατε πόση προσπάθεια κατέβαλε στη δραστηριότητά του και ότι σας άρεσε το πόσο επιμελές ήταν.
7. Μην κατηγορείτε το παιδί σας για την προσωπικότητά του
Μερικές φορές, όσες ώρες κι αν αφιερώνετε για να παρακινήσετε το παιδί σας, η προσπάθειά σας μπορεί να μην έχει καμία επίδραση πάνω του—και δεν φταίει κανένας.
Όλα σχετίζονται με την προσωπικότητα του παιδιού, η οποία σπάνια συμμορφώνεται με το όραμά μας για το τι θέλουμε να γίνει.
Μπορεί να δυσκολευτείτε να παρακινήσετε τον γιο σας να καθαρίσει το δωμάτιό του και να πλύνει τα ρούχα του.
Μπορεί να τον παρακαλέσετε, να τον μαλώσετε και να τον κακομάθετε.
Ίσως και να υπακούσει περιστασιακά.
Αλλά αν δεν συμμερίζεται τη στάση σας για την καθαριότητα, καμία ανταμοιβή, τιμωρία ή έπαινος δεν πρόκειται να το αλλάξει αυτό.
Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και δοκιμάστε διαφορετικές προσεγγίσεις.
Το σημαντικότερο είναι να περιβάλλετε το παιδί σας με αγάπη, υπομονή και φροντίδα, ανεξάρτητα από το πόσο καλές είναι οι επιδόσεις του στο σχολείο ή πόσο αποδεκτή είναι η συμπεριφορά του.
πηγές: lifehack, researchgate, Psycologytoday, sciencedirect
