Η έννοια της αυτοεκτίμησης έχει αποκτήσει στη συνείδησή μας βαρύνουσα σημασία, καθώς εκπαιδευτικοί, γονείς και θεραπευτές έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους στην τόνωσή της.
Γιατί; Διότι πιστεύεται πως η υψηλή αυτοεκτίμηση συνδέεται με τη θετική εξέλιξη του παιδιού σε πολλούς τομείς.
Είναι όμως η υψηλή αυτοεκτίμηση αυτή που επιφέρει θετικά αποτελέσματα στις προσπάθειες του παιδιού;
Η απάντηση είναι και ναι και όχι!
Σύμφωνα με τους ερευνητές Baumeister, Campbell, Krueger και Vohs (2003) η υψηλή αυτοεκτίμηση αφορά μία ετερογενή κατηγορία, που περιλαμβάνει τόσο άτομα που συγκεντρώνουν πολλά θετικά στοιχεία στην προσωπικότητά τους όσο και άτομα ναρκισσιστικά και αλαζονικά.
Έρευνες έχουν αποδείξει μέτρια συσχέτιση ανάμεσα στη σχολική επίδοση και την υψηλή αυτοεκτίμηση.
Το να έχει, δηλαδή, ένα παιδί υψηλή αυτοεκτίμηση δεν οδηγεί απαραίτητα σε υψηλές επιδόσεις.
Αντίθετα, η καλή σχολική επίδοση μπορεί να τονώσει την αυτοεκτίμησή του.
Το ίδιο ισχύει και για τους ενήλικες.
Συγκεκριμένα, η εργασιακή μας απόδοση σχετίζεται μερικές φορές με την αυτοεκτίμηση, όμως η επαγγελματική και η διαπροσωπική μας επιτυχία είναι αυτή που τονώνει την αυτοεκτίμησή μας και όχι το αντίστροφο.
Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να ισχυρίζονται ότι είναι πιο συμπαθή, πιο ελκυστικά και πιο επιτυχημένα σε σχέση με άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση, όμως ο ναρκισσισμός μπορεί να αποξενώσει τους άλλους και να οδηγήσει σε αυξημένη επιθετικότητα, όταν η υπερηφάνεια του ατόμου πληγωθεί.
Από την άλλη, η αυτοεκτίμηση έχει υψηλή συσχέτιση με την ευτυχία, αφού η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι πιο πιθανόν να οδηγήσει σε κατάθλιψη υπό ορισμένες συνθήκες και αποξένωση.
Ενώ, η υψηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να ενθαρρύνει τη συμμετοχή στην ομάδα και την έκφραση.
Ταυτόχρονα, όμως, μπορεί να ενθαρρύνει και τον πειραματισμό.
Έτσι, παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να δοκιμάσουν το κάπνισμα, το ποτό, τα ναρκωτικά ή πρώιμη την σεξουαλική δραστηριότητα.
Επίσης, η υψηλή αυτοεκτίμησή δεν μπορεί να προβλέψει την ποιότητα και την διάρκεια των σχέσεων που θα συνάψει ένας άνθρωπος στη ζωή του.
Πώς, λοιπόν, θα αξιοποιήσουμε την υψηλή αυτοεκτίμηση προς όφελος της πνευματικής και της συναισθηματικής υγείας των παιδιών μας χωρίς τις αρνητικές της επιπτώσεις;
Έχοντας υπόψιν μας τα εξής:
- να αξιοποιούμε τα οφέλη της, δηλαδή τα ευχάριστα συναισθήματα και την ενισχυμένη πρωτοβουλία.
- να θυμόμαστε ότι από μόνη της δεν μπορεί να καθορίσει την ευτυχία και την επιτυχία του του παιδιού.
- ο αδιάκριτος έπαινος θα μπορούσε εξίσου εύκολα να προωθήσει τον ναρκισσισμό με τις λιγότερο επιθυμητές συνέπειες του.
- να χρησιμοποιούμε την επιβράβευση για τονώσουμε την αυτοεκτίμηση ως ανταμοιβή για την αυτοβελτίωση του ατόμου.
Μήπως πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τα παραπάνω πριν σπεύσουμε να κατηγορήσουμε τη χαμηλή αυτοεκτίμηση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε με τα παιδιά μας;
Διαβάστε εδώ 5 τρόπους να εκτοξεύσετε την ευτυχία των παιδιών σας
