Όλοι μας φιλοδοξούμε να ζήσουμε μία καλή ζωή.
Άλλοι αναζητούν το νόημα της στον πλούτο και το κοινωνικό στάτους, κι άλλοι στην τιμιότητα και στις χαρούμενες στιγμές της.
Έχετε αναρωτηθεί, όμως, τι σημαίνει πραγματικά το να έχουμε μία καλή ζωή;
Μπορεί η ευζωία να προκύψει μέσα από υλικά αντικείμενα ή όχι;
Συνδέεται το να ζεις καλά με τη χαρά και την ικανοποίηση;
Είναι η καλή ζωή συνυφασμένη με το προσωπικό μας όραμα;
Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά δεν είναι εύκολη, καθώς για τον καθένα από μας η έννοια αυτή εξαρτάται από διαφορετικούς παράγοντες.
Ποιες είναι οι απαντήσεις που δίνουν οι πρόγονοί μας σχετικά με το θέμα;
Όπως διαβάζουμε στην Απολογία του Πλάτωνα, ο Σωκράτης, όταν ρωτήθηκε από το δικαστήριο γιατί δεν μπορεί να σταματήσει να αμφισβητεί τον τρόπο ζωής των ανθρώπων απάντησε πολύ εύστοχα:
” το να ζεις μία ζωή χωρίς να στοχάζεσαι για αυτήν, τότε δεν αξίζει να τη ζεις”.
Σύμφωνα με τον μεγάλο φιλόσοφο το να επαναλαμβάνουμε καθημερινά τα ίδια πράγματα χωρίς να εξετάζουμε την ουσία τους μας οδηγεί σε μία ανούσια ζωή.
Χρειάζεται όχι μόνο να αναλογιστούμε τις προσωπικές μας αξίες, αλλά να μπορούμε να δαμάζουμε και τα πάθη μας.
Ο Σωκράτης όπως διαβάζουμε στον πλατωνικό διάλογο Φαίδρος, πίστευε ότι καθένας από μας οδηγά μία άμαξα που κινείται με τη βοήθεια δύο αλόγων, ένα πεισματάρικο και ένα λογικό.
Το πρώτο άλογο κατευθύνεται όπου θέλει, είναι εγωιστικό και ανεξέλεγκτο.
Το δεύτερο άλογο είναι πιο ευγενικό και λειτουργεί με τη λογική.
Η δική μας η δουλειά είναι, αν θέλουμε να ζήσουμε μία καλή ζωή, να μάθουμε να χειριζόμαστε τα δύο άλογα.
Διαβάστε εδώ: Αυτοπειθαρχία και επιτυχία πάνε μαζί. 6 τρόποι να την ενισχύσεις
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για να ζήσουμε καλά, θα χρειαστεί:
- να ελέγξουμε τις επίμονες ορέξεις μας,
- να εξουσιάσουμε τα πάθη μας,
- να είμαστε δίκαιοι και
- να προβληματιζόμαστε για τις πράξεις μας.
Αν από την άλλη, αν αφήσουμε τις επιθυμίες και τα πάθη μας να μας εξουσιάζουν, πιθανότατα δε θα ζήσουμε με πληρότητα.
Ο Αριστοτέλης στο εμβληματικό έργο του, Ηθικά Νικομάχεια, παραθέτει, επιπλέον, σημαντικές πληροφορίες για όλους όσοι δεν επιθυμούν απλώς το ζειν, αλλά αξιώνουν το ευ ζην.
Επισημαίνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι στοχεύουν στην απόκτηση πλούτου, στη δόξα και στην ικανοποίηση σωματικών απολαύσεων, πιστεύοντας ότι έτσι θα είναι ευτυχισμένοι.
Ωστόσο, ο Αριστοτέλης υπογραμμίζει ότι καμία από αυτές τις πτυχές δεν είναι δυνατόν να αποτελέσει ύψιστο αγαθό.
Από μόνος του ο πλούτος δεν μπορεί να φέρει ευτυχία.
Το ίδιο ισχύει και για τη δόξα.
Αναφορικά με τις σωματικές απολαύσεις ο φιλόσοφος παρομοιάζει τον άνθρωπο με τα ζώα, καθώς και εκείνα επιδιώκουν την ικανοποίηση αντίστοιχης ευχαρίστησης.
Για τον ίδιο η καλή ζωή προκύπτει μέσα από τον στοχασμό και τη διαρκή μάθηση.
Και οι δύο αυτές έννοιες αποτελούν πνευματικές αρετές, που αν αξιοποιηθούν σωστά, συνθέτουν έναν ισχυρό και ενάρετο χαρακτήρα ικανό να εκτελέσει σωστές ενέργειες.
Κατά συνέπεια, όταν κάποιος επιδιώκει την ευτυχία μέσω της σκέψης, της μάθησης και της ψυχικής δύναμης, καταφέρνει να προβαίνει σε ενάρετες πράξεις.
Ένα τέτοιο άτομο, λοιπόν, όχι μόνο γνωρίζει τι είναι σωστό, αλλά ενεργεί ανάλογα και αντλεί ευχαρίστηση, λειτουργώντας ηθικά.
Άλλωστε, για τον Αριστοτέλη η ευδαιμονία είναι ενέργεια της ψυχής που υπακούει στους κανόνες της τέλειας αρετής.
Σύμφωνα με τα παραπάνω η καλή ζωή μπορεί να προκύψει από την επενέργεια τεσσάρων διαφορετικών παραγόντων: την αυτεπίγνωση, τη δικαιοσύνη, την αυτοκυριαρχία, καθώς και τον ενάρετο τρόπο σκέψης και πράξης.
Για εσένα ποια στοιχεία συνθέτουν το όραμα της καλής ζωής;
Χαρά Ρ.
Διαβάστε εδώ: Ψυχή, όπως λέμε πνοή
