Ο Επίκουρος, ο φιλόσοφος που μίλησε για την ηδονή και την αταραξία της ψυχής , πίστευε ότι το κλειδί για την ανθρώπινη ευτυχία βρίσκεται όχι μόνο στο να ζεις μια απλή ζωή, αλλά και στο να επιλέγεις ένα βίο χαμηλών τόνων.
Το ιδανικό αυτό αποκρυσταλλώνεται στο γνωστό απόφθεγμα: “Λάθε βιώσας“, το οποίο σημαίνει «ζήσε στην αφάνεια», χωρίς δηλαδή να επιδιώκεις τη φήμη.
Αυτή η σκέψη έρχεται σε αντίθεση με τις κυρίαρχες αξίες του 21ου αιώνα.
Στη λαμπερή εποχή των influencers του Instagram και των εκατομμυριούχων YouTubers, πόσο πιθανό είναι κάποιος να ενστερνιστεί αυτήν την ιδέα;
Ωστόσο, η προτροπή του Επίκουρου για μια ζωή απαλλαγμένη από την τυραννία της γνώμης των άλλων, μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε μεγαλύτερο βαθμό εσωτερικής ελευθερίας.
Πώς η προτροπή του Επίκουρου συνδέεται με την εσωτερική μας ελευθερία;
Ο Αριστοτέλης ισχυριζόταν ότι ελεύθερος άνθρωπος είναι αυτός που υπάρχει για αυτόν τον ίδιο, δηλαδή οι πράξεις ή ενέργειες του είναι προϊόν ελεύθερης βούλησης και δεν υπαγορεύονται από τις επιθυμίες και τις επιδιώξεις των άλλων.
Όταν, όμως, δε ζούμε με διακριτικότητα ή στηρίζουμε την προσωπική μας αξία στις γνώμες των άλλων, στην πραγματικότητα θέτουμε σε κίνδυνο την ελευθερία μας.
Με άλλα λόγια, εάν η αυτοεικόνα μας εξαρτάται από το τι θα πουν οι άλλοι και από το πώς θα σχολιάσουν τη ζωή μας, τότε αναπόδραστα παύουμε να είμαστε ελεύθεροι.
Γινόμαστε ακούσια αθύρματα τους, καθώς δεν προβαίνουμε σε μια ενέργεια με γνώμονα το τι μας δίνει χαρά και ευτυχία, αλλά με κριτήριο το τι θα προκαλέσει μεγαλύτερη εντύπωση ή θαυμασμό στον περίγυρό μας.
Πορευόμαστε σε ένα δρόμο ολισθηρό, στο τέλος του οποίου δε θα συναντήσουμε τον εαυτό μας, αλλά μια μαριονέτα που έχει δώσει αμέτρητες παραστάσεις.
Βέβαια, δεν είναι εύκολο να παραιτηθούμε από τις απαιτήσεις της κοινωνίας ούτε να αρνηθούμε το γεγονός πως η δραστηριότητά μας στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης καθορίζει εν πολλοίς την κοινωνική μας εικόνα.
Είναι αναγκαίο, εντούτοις, να διαπραγματευτούμε τους όρους της έκθεσής μας στην ψηφιακή πραγματικότητα.
Η ζωή μας δεν είναι θέαμα προς τέρψη κάποιου κοινού και υπάρχουν όψεις της προσωπικής μας συνθήκης που είναι ζωτικής σημασίας να περιφρουρούνται.
Ανδριάνα Γ.Ρ.
Μπορεί να σας ενδιαφέρουν: Τα Χρυσά Έπη των Πυθαγορείων
Επίκτητος, 9 σκέψεις για την τέχνη της ζωής
Επίκουρος: ο κήπος της ευτυχίας
Comments are closed.