Ο Τζίντου Κρισναμούρτι (1895-1986) θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους στοχαστές και πνευματικούς δασκάλους όλων των εποχών.
Ο ίδιος δεν ανέπτυξε κάποια φιλοσοφική θεωρία, αλλά μίλησε για τα προβλήματα που ταλανίζουν την ανθρωπότητα και κυρίως για τους τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος μπορεί να υπερκεράσει τα εσωτερικά εμπόδια του φόβου, του θυμού, του πόνου και της θλίψης στο δρόμο για την προσωπική του ευτυχία.
Στο ερώτημα ενός μαθητή για το πώς μπορούμε να γνωρίσουμε τον εαυτό μας ο Κρισναμούρτι απαντά:
Το πρόσωπό σας το γνωρίζετε επειδή το βλέπετε συχνά στον καθρέφτη. Τώρα, υπάρχει και ένας καθρέφτης στον οποίο μπορείτε να δείτε τον εαυτό σας ολόκληρο· όχι το πρόσωπό σας, αλλά όλα όσα σκέφτεστε, όλα όσα νιώθετε, τα κίνητρά σας, τις επιθυμίες, τις παρορμήσεις και τους φόβους σας.
Αυτός ο καθρέφτης είναι ο καθρέφτης των σχέσεων: της σχέσης ανάμεσα σε εσάς και τους γονείς σας, της σχέσης ανάμεσα σε σας και τους καθηγητές σας, ανάμεσα σε εσάς και το ποτάμι, τα δέντρα, τη γη, ανάμεσα σε εσάς και τις σκέψεις σας.
Οι σχέσεις είναι ένας καθρέφτης στον οποίο μπορείτε να δείτε τον εαυτό σας, όχι όπως θα σας άρεσε να είναι, αλλά όπως πραγματικά είναι.
Μπορεί να περιμένω, όταν κοιτάζομαι σ’ έναν οποιοδήποτε καθρέφτη, να με δείξει πιο όμορφο απ’ ό, τι είμαι, αλλά αυτό δεν συμβαίνει, γιατί ο καθρέφτης δείχνει το πρόσωπό μου ακριβώς όπως είναι και δεν μπορώ να ξεγελάσω τον εαυτό μου.
Με τον ίδιο τρόπο, μπορώ να δω τον εαυτό μου ακριβώς όπως είναι στον καθρέφτη των σχέσεων μου με τους άλλους. Μπορώ να παρατηρήσω τον τρόπο που μιλάω στους άλλους: πάρα πολύ ευγενικά σε εκείνους που θεωρώ ότι μπορούν να μου δώσουν κάτι και αδιάφορα ή απότομα σε όσους μου είναι αδιάφοροι. Προσέχω πώς φέρομαι σε όσους φοβάμαι. Δείχνω σεβασμό σε σημαντικά πρόσωπα, αλλά περιφρονώ τους ζητιάνους. Έτσι, παρατηρώντας τον εαυτό μου στις σχέσεις μου, κατανοώ κάποια στιγμή ότι δεν σέβομαι πραγματικά τους ανθρώπους, έτσι δεν είναι;
Ομοίως, μπορώ ν’ ανακαλύψω πώς είμαι στις σχέσεις μου με τα δέντρα, με τα πουλιά, με τις ιδέες και τα βιβλία.
Μπορεί να αποκτήσετε όλα τα πανεπιστημιακά διπλώματα του κόσμου αλλά, αν δεν γνωρίζετε τον εαυτό σας, θα είστε από τους πιο ανόητους ανθρώπους.[…]
Από τη στιγμή που θα αρχίσεις να γνωρίζεις έστω και λίγα πράγματα για τον εαυτό σου, έχεις ήδη ξεκινήσει μία εκπληκτική πορεία δημιουργικότητας.
Είναι αληθινή ανακάλυψη να δεις ξαφνικά τον εαυτό σου έτσι όπως πραγματικά είναι: άπληστος, καβγατζής, οργισμένος, ζηλιάρης, ανόητος.
Το να δεις το γεγονός χωρίς να προσπαθείς να το αλλάξεις, απλώς να δεις αυτό ακριβώς που είσαι, είναι μια εκπληκτική αποκάλυψη.
Από εκεί μπορείς να πας πιο βαθιά, όλο και πιο βαθιά, γιατί δεν υπάρχει τέλος στη μάθηση του εαυτού.
Απόσπασμα από το βιβλίο: Η αίσθηση της ευτυχίας (Καστανιώτης, 2010)
Διαβάστε ακόμη: Μάρκος Αυρήλιος, 7 αποφθέγματα για να φιλοσοφήσεις τη ζωή
