Η κοινωνικοποίηση των παιδιών αποτελεί ένα θέμα που απασχολεί συχνά τους γονείς. Όχι, άδικα, αφού δεν είναι λίγες οι φορές που τα παιδιά συναντούν εμπόδια στη σύναψη φιλικών σχέσεων, είναι ιδιαίτερα ντροπαλά ή δεν έχουν αυτοπεποίθηση.
Μπορεί ένας γονέας να βοηθήσει το παιδί του να κοινωνικοποιηθεί;
Η απάντηση είναι ναι! Και μάλιστα με τα ακόλουθα απλά καθημερινά πράγματα που μπορεί να βάλει σε εφαρμογή άμεσα:
1. Παιχνίδι ρόλων
Τα πολύ κοινωνικά παιδιά συνήθως έχουν τις εξής δεξιότητες επικοινωνίας:
- Δε μιλούν απλώς για ενδιαφέροντα θέματα, ακούνε κιόλας τον συνομιλητή τους.
- Δείχνουν ζωηρό ενδιαφέρον να μάθουν τι ενδιαφέρει τους άλλους.
- Δε μιλάνε συνεχώς για τον εαυτό τους.
Εμείς οι γονείς μπορούμε να εξασκήσουμε το παιδί στις παραπάνω δεξιότητες μέσα στο σπίτι. Πώς; Με το να δραματοποιούμε διαφορές περιστάσεις στις οποίες μπορεί να βρεθεί το παιδί και μπορεί να χρειαστεί να συζητήσει με άλλα παιδιά.
Για παράδειγμα μπορούμε να πάρουμε ως πιθανό σενάριο ότι το παιδί μας συναντάει κάποιον συνομήλικο στην παραλία. Μπορούμε εμείς στην περίπτωση αυτή να κάνουμε τον ρόλο του άλλου παιδιού.
Μπορείτε να παίξετε με το παιδί σας ένα παιχνίδι ρόλων στο οποίο θα παριστάνετε εσείς ένα άλλο παιδί. Στη συνέχεια, ενθαρρύνετε το δικό σας το παιδί να σας απευθύνει το λόγο και να σας προσεγγίσει για να γνωριστείτε είτε ρωτώντας το όνομά σας είτε προτείνοντάς σας να παίξετε ένα παιχνίδι.
Στο ασφαλές περιβάλλον του σπιτιού το παιδί μας μπορεί να εξασκηθεί σε τέτοιου είδους κοινωνικές δεξιότητες χωρίς το άγχος της απόρριψης.
Κατόπιν, μπορούμε να εμπλέξουμε το παιδί σε διάφορες ομαδικε΄ς δραστηριότητες σε πραγματικές συνθήκες με πρωταγωνιστές τα παιδιά και να το παροτρύνουμε σταδιακά να συμμετέχει σε μία συζήτηση.
Βέβαια, ένα πολύ ντροπαλό παιδί δε θα το πάμε απευθείας σε έναν παιδότοπο και θα του ζητήσουμε να μιλήσει με τα άλλα παιδιά.
Αυτό που θα επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα είναι να κανονίσουμε μία συνάντηση είτε σε ένα πάρκο είτε στην αυλή του σπιτιού μας με ένα συνομήλικό παιδί και τη μητέρα του.
Σε αυτό το πλαίσιο σιγά-σιγά θα το βοηθήσουμε να εξασκήσει τις κοινωνικές δεξιότητες που έχει δουλέψει ήδη στο σπίτι.
2. Βιβλία
Ένας ωραίος και δημιουργικός τρόπος να μιλήσουμε για την κοινωνικοποίηση είναι, επίσης, μέσα από τα κατάλληλα βιβλία.
Ωστόσο η απλή ανάγνωσή τους δε θα επιφέρει από μόνη της θετικά αποτελε΄σματα. Θα πρέπει η εκάστοτε ιστορία να γίνεται η αφορμή για να ξεκινήσουν συζητήσεις γύρω από τους ήρωες των βιβλίων, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές τους.
3. Play dates
Προκειμένου το παιδί να αποκτήσει επαρκείς κοινωνικές σχέσεις, οι γονείς πρέπει να αναλάβουν δράση και να κανονίσουν μαζί με άλλους γονείς κάποια συνάντηση για παιχνίδι.
Δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι ευκαιρίες προκειμένου το παιδί να συναντήσει άλλο συνομήλικους και να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες μαζί τους. Πρόκειται για έναν από τους καλύτερους τρόπους μέσω των οποίων μπορούμε να εκθέσουμε το παιδί σε ευκαιρίες κοινωνικοποίησης με άλλα παιδιά.
Μπορούμε για παράδειγμα να οργανώσουμε στο σπίτι μας μία βραδιά ταινίας και να προσκαλέσουμε παιδιά που θα μπορούσε να κάνει παρέα το παιδί μας.
Προσοχή! Θα πρέπει να οργανώσουμε δράσεις και παιχνίδια που προωθούν τη συνεργασία.
4. Κατάλληλη διαπαιδαγώγηση
Έχετε σκεφτεί ότι ο τρόπος που αναθρέφουμε τα παιδιά μας μπορεί να ευθύνεται για τις δυσκολίες που συναντούν στη σύναψη σχέσεων;
Μήπως ήρθε η ώρα να αναρωτηθούμε για το στυλ του γονεϊκότητας που έχουμε υιοθετήσει;
Το να προσπαθούμε να διδάξουμε στα παιδιά μας καλούς τρόπους συμπεριφοράς με αυστηρό έλεγχο, τιμωρίες και έλλειψη ενσυναίσθησης μας καθιστά αυταρχικούς γονείς που μεγαλώνουν παιδιά με ποικίλα συμπεριφορικά προβλήματα και αντίστοιχες δυσκολίες στην κοινωνικοποίησή τους.
Διάβασε εδώ Πώς η διαπαιδαγώγηση του παιδιού επηρεάζει την κοινωνικότητά του
5. Διαπραγμάτευση
Είναι πολύ σημαντικό να διδάξουμε τα παιδιά μας την ικανότητα της διαπραγμάτευσης. Πώς; με το να προσπαθούμε με τη στάση μας να τους δείχνουμε ότι δεν μπορούν να παίρνουν πάντοτε ό,τι θέλουν.
Όταν τα παιδιά βρίσκονται εν μέσω μιας διαφωνίας με άλλα παιδιά τους διδάσκουμε πώς να εξετάζουν όχι μόνο τη δική τους επιθυμία, αλλά και των άλλων. Κατά συνέπεια, να προσπαθούν να βρουν μία λύση που θα είναι συμφέρουσα για όλους.
Εξασκώντας τη δεξιότητα αυτή, καλλιεργούμε, παράλληλα, τις επικοινωνιακές τους ικανότητες και κυρίως την ενσυναίσθησή τους. Τα καθιστούμε ικανά, δηλαδή, να σκέφτονται πέρα από τον εαυτό τους, να νοιάζονται για τις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων και να συνεργάζονται.
Εάν δοκιμάσετε όλα τα παραπάνω και τα παιδιά εξακολουθούν να είναι πολύ ντροπαλά, να γυρνούν στο σπίτι και να παραπονούνται ότι είναι μόνα τους ή ότι δεν έχουν φίλους, τότε ίσως θα πρέπει να απευθυνθείτε στους διάφορους φροντιστές του παιδιού.
Για παράδειγμα μπορείτε να μιλήσετε με την νηπιαγωγό του, προκειμένου να εργαστείτε από κοινού στην καλλιέργεια και την εξάσκηση των απαραίτητων δεξιοτήτων, που θα βοηθήσουν τα παιδιά να κοινωνικοποιηθούν και αποκτήσουν το θάρρος να συνάψουν σχέσεις και να εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους.
Χαρά Ρ.
