Οι άνθρωποι που παλεύουν με αυτό το σύνδρομο αμφιβάλλουν για τις ικανότητές τους.
Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει συναισθήματα προσωπικής ανικανότητας παρά την όποια εμπειρία, την εκπαίδευση ή τα επιτεύγματά τους.
Τις περισσότερες φορές επηρεάζει άτομα με σημαντικές επιδόσεις που δεν πιστεύουν ότι αξίζουν την υψηλή εκτίμηση που γενικά έχουν.
Τα άτομα με αυτό το σύνδρομο συχνά αποδίδουν τις επιτυχίες τους στην τύχη ή στις καλές συγκυρίες, χωρίς να πιστεύουν ότι ήταν αρκετά καλοί για να πετύχουν.
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ της αυτοαμφιβολίας και του «σύνδρομο του απατεώνα».
Πρόκειται για μία χρόνια και όχι πρόσκαιρη αυτοαμφισβήτηση η οποία υπερισχύει κάθε εξωτερικής απόδειξης της ικανότητας του ατόμου.
Τι το προκαλεί;
Δεν υπάρχει κανένας σαφής λόγος ή αιτία γιατί κάποιος μπορεί να πάσχει από το «σύνδρομο του απατεώνα».
Μπορεί να είναι ένα πλήθος ή/και συσσώρευση παραγόντων που ενδέχεται να πυροδοτήσουν τέτοια συναισθήματα.
Συγκεκριμένα, πρέπει να εστιάσουμε στα εξής:
-
Το περιβάλλον της παιδικής ηλικίας
Υπήρχε σύγκριση με τα αδέρφια; Υπερβολική κριτική ή έλεγχος από τους γονείς; Πίεση στο σχολείο για επιτυχία με γονείς που την έχουν πάνω από όλα;
Έρευνα έδειξε ότι τα άτομα που προέρχονται από οικογένειες που χαρακτηρίζονται από υψηλά επίπεδα σύγκρουσης με χαμηλά ποσοστά υποστήριξης έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν αυτό το σύνδρομο.
-
Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας
Ορισμένα χαρακτηριστικά όπως η τελειομανία, η χαμηλή αυτο-αποτελεσματικότητα και ο νευρωτισμός μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του.
Όλα αυτά συνδυάζονται με υψηλότερα επίπεδα άγχους, χαμηλή αυτοπεποίθηση και πολλές ανασφάλειες.
-
Υπάρχουσες καταστάσεις ψυχικής υγείας
Η κατάθλιψη, το άγχος ή το κοινωνικό στρες συνήθως συνοδεύονται από αισθήματα έλλειψης αυτοπεποίθησης και σωρεία ανησυχιών ως προς το πώς μας αντιλαμβάνονται οι άλλοι.
-
Νέες ευθύνες
Η έναρξη μιας νέας δουλειάς ή θέσης ευθύνης μπορεί να πυροδοτήσει αυτό το σύνδρομο.
Συχνά γύρω από την ανάληψη νέων ευθυνών, υπάρχει πίεση για επίτευξη στόχων και επιτυχία.
Μπορεί να ανησυχείτε ότι δεν θα ανταποκριθείτε στις προσδοκίες ή να πιστεύετε ότι δεν θα είστε τόσο ικανοί όσο οι συνάδελφοί σας, σε συνδυασμό με την έλλειψη εμπειρίας σας σε αυτόν τον νέο ρόλο.
Όλες αυτές οι ανησυχίες μπορούν να πυροδοτήσουν αισθήματα ανεπάρκειας.
Δείτε κι αυτό: Πώς να κρατήσετε το εργασιακό άγχος έξω από τη ζωή σας
Πώς ξεπερνιέται
-
Επίγνωση
Η επίγνωση και η αναγνώριση των συναισθημάτων σας είναι το πρώτο βήμα για να τα αλλάξετε!
Όταν αναγνωρίσετε τα συναισθήματά σας, μπορείτε να αρχίσετε να ξετυλίγετε τις αρνητικές πεποιθήσεις που σας κρατούν πίσω.
Η επίγνωση θα σας βοηθήσει να αμφισβητήσετε τις αμφιβολίες σας.
Πραγματικά, αναρωτηθείτε: «Υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν τις πεποιθήσεις μου;».
-
Μοιραστείτε τα συναισθήματά σας
Μόλις αναγνωρίσετε τα συναισθήματά σας, τότε το να τα μοιραστείτε με άλλους μπορεί να βοηθήσει με δύο τρόπους.
Πρώτα απ ‘όλα, η συζήτηση με έναν έμπιστο φίλο ή συνάδελφο μπορεί να σας βοηθήσει να βάλετε τα συναισθήματά σας σε ένα πλαίσιο και με μια εξωτερική προοπτική, αυτό μπορεί να σας κάνει να απαλλαγείτε από παράλογες πεποιθήσεις.
Δεύτερον, μπορεί να διαπιστώσετε ότι και άλλοι έχουν νιώσει παρόμοιες αμφιβολίες και ανησυχίες για τον εαυτό τους και μπορεί να τους ενθαρρύνετε έτσι να μιλήσουν και για τις δικές τους εμπειρίες.
-
Αξιολογήστε τις ικανότητές σας και αγκαλιάστε τες
Εάν πιστεύετε ότι δεν αξίζετε κάτι, εξετάστε αν αυτή η διαδικασία σκέψης είναι σωστή και γιατί αισθανθήκατε έτσι!
Με άλλα λόγια, αντισταθείτε στην παρόρμηση να ακυρώσετε τις επιτυχίες σας!
Για παράδειγμα; αν η δουλειά σας δεν ήταν αρκετά καλή, δεν θα περνούσε απαρατήρητη από τους συναδέλφους σας!
Γράψτε, λοιπόν, τα επιτεύγματά σας και αποδεχτείτε τα!
-
Ξαναγράψτε την εσωτερική σας αφήγηση
Επαναδιατυπώστε τα συναισθήματα αποτυχίας ή ανεπάρκειας υπενθυμίζοντας στον εαυτό σας ότι είναι απολύτως φυσιολογικό να μην γνωρίζετε τα πάντα!
Εστιάστε περισσότερο σε αυτό που μαθαίνετε παρά στην απόδοσή σας και χρησιμοποιήστε το ως ευκαιρία για πρόοδο.
-
Κάντε έναν έλεγχο πραγματικότητας
Πώς; Αναζητήστε υποστήριξη.
Είναι εντάξει να ψάξετε για επαγγελματική βοήθεια από ειδικό, δεν χρειάζεται να είστε μόνοι με τις σκέψεις σας!
-
Αποφύγετε να συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλους
Είμαστε όλοι διαφορετικοί και όλοι έχουμε μοναδικές ικανότητες.
Εάν συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους, θα βρείτε λάθη που θα υποστηρίξουν μόνο τη νοοτροπία ότι δεν είστε αρκετά καλοί ή ότι δεν ανήκετε εκεί.
Σκεφτείτε ποια νέα προοπτική μπορείτε να προσφέρετε που μπορεί να μην έχουν οι άλλοι, αντί να συγκρίνετε μόνο τις υπάρχουσες!
-
Δημιουργήστε μια στρατηγική αντιμετώπισης
Το να ξεπεράσει κανείς το «σύνδρομο του απατεώνα» μπορεί να μην είναι εύκολη υπόθεση, αλλά είναι δυνατό.
Η καλλιέργεια δικών σας στρατηγικών για να αντεπεξέλθετε θα σας βοηθήσει να μην αισθάνεστε σαν απατεώνας!
Προσπαθήστε να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας και θυμηθείτε να σας επιβραβεύετε!
Αμφισβητήστε τις αρνητικές σας σκέψεις και υπενθυμίστε στον εαυτό σας τα επιτεύγματά σας!
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη σύγκριση με τους συναδέλφους σας και μιλήστε για αυτό που αισθάνεστε σε ένα αξιόπιστο άτομο.
Να θυμάστε ότι δεν χρειάζεται να είστε μόνοι ή αβοήθητοι, υπάρχουν άνθρωποι που θα χαρούν να σας βοηθήσουν…
Λίγα λόγια παραπάνω…
Το «Imposter syndrome» ή αλλιώς «σύνδρομο του απατεώνα» είναι ένας όρος που χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει ένα φαινόμενο που αφορά κατά κύριο λόγο άτομα με υψηλές επιδόσεις.
Επινοήθηκε το 1978 από τις κλινικούς ψυχολόγους Dr. Pauline R. Clance και Suzanne Α. Imes.
Εμφανίζεται κυρίως σε επιτυχημένες γυναίκες που χαρακτηρίζονται από την αδυναμία του να αποδεχτούν τα επιτεύγματά τους.
Παράλληλα, διακρίνονται από έναν επίμονο φόβο ότι οι γύρω τους θα αντιληφθούν πως δεν είναι τελικά και τόσο ικανές.
Με λίγα λόγια, νιώθουν πως θα εκτεθούν, δηλαδή, ως «απατεώνες».
Τα ευρήματα των δύο γυναικών έστρωσαν το έδαφος για σεμινάρια αυτοπεποίθησης, συνεδρίες θετικών σκέψεων και προγράμματα ηγετικής συμπεριφορά.
Ακόμα και διάσημες γυναίκες, όπως η Σαρλίζ Θερόν, η Έμα Γουότσον και η Μισέλ Ομπάμα έχουν κατά διαστήματα ομολογήσει πως ταυτίζονται με τα χαρακτηριστικά των «απατεώνων».
Με πληροφορίες από wellbeingpeople.com