Ποιος γονέας δε θέλει να μεγαλώσει υγιή, χαρούμενα, επιτυχημένα και κοινωνικά παιδιά;
Υπάρχει, όμως, ενδεδειγμένος τρόπος να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να ζήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα τη ζωή τους;
Σύμφωνα με τις αρχές της αναπτυξιακής ψυχολογίας, η ποιότητα της σχέσης που αναπτύσσεται ανάμεσα στο γονέα και στο παιδί επηρεάζει σημαντικά το μέλλον του παιδιού.
Αυτή η πρωταρχική σχέση προσκόλλησης που δημιουργείται μεταξύ τους θέτει τα θεμέλια για τον τρόπο με τον οποίο το παιδί προσλαμβάνει τον εαυτό του, καθώς και για την επιτυχία που θα σημειώσει στη ζωή του.
Τι μπορούν, λοιπόν, να προσφέρουν οι γονείς, προκειμένου να βοηθήσουν τα παιδιά να ευδοκιμήσουν;
Οι ψυχολόγοι και συγγραφείς του βιβλίου Θεραπεία που βασίζεται στη σχέση των παιδιών και των γονέων τους, Kat Scherer, Ph.D., MFT, C-IAYT, και Elizabeth Sylvester, Ph.D., εξετάζοντας πρόσφατες νευροβιολογικές μελέτες και βασικές αναπτυξιακές θεωρίες, δημιούργησαν τις “Επτά Βασικές Ανάγκες Προσκόλλησης”, προκειμένου να απαντήσουν στο παραπάνω ερώτημα.
Οι ίδιες συμφωνούν ότι κανένας γονέας δεν είναι τέλειος, και δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένει κανείς να καλύψει άψογα τις συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού του.
Χρειάζεται να αποδεχτούμε, αρχικά, ότι είμαστε ατελείς από τη φύση μας και στη συνέχεια, να προσπαθήσουμε να ικανοποιήσουμε συγκεκριμένες και θεμελιώδεις κοινωνικο-συναισθηματικές ανάγκες του παιδιού μας για να το βοηθήσουμε να εξελίξει τον καλύτερό του εαυτό.
Ας δούμε ποιες είναι αυτές…
1. Ασφάλεια και προστασία
Οι γονείς διαδραματίζουν ζωτικής σημασίας ρόλο επάνω στην προστασία των παιδιών από κάθετι κακό μπορεί να τους συμβεί.
Το να παρέχουμε στα παιδιά ένα ασφαλές περιβάλλον όχι μόνο προάγει τη σωματική τους ασφάλεια, αλλά τους δίνει την αίσθηση ότι αξίζουν φροντίδα και προστασία.
Ένα ασφαλές περιβάλλον έχει τη δύναμη να διδάξει στο παιδί την έννοια της εμπιστοσύνης και να του μάθει ότι μπορεί να βασιστεί σε άλλους ανθρώπους.
Η πεποίθηση αυτή μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο για την καλλιέργεια μίας ελπιδοφόρας στάσης ζωής.
2. Παρηγοριά
Αν θέλετε το παιδί σας να μάθει πώς να χειρίζεται πολύπλοκες καταστάσεις, θα πρέπει να του παρέχετε παρηγοριά και υποστήριξη σε δύσκολες στιγμές του.
Η διαδικασία αυτή μαθαίνει στα παιδιά ότι μπορούν να επιβιώσουν, ακόμα και όταν έρχονται δυσάρεστα γεγονότα.
Το να παρέχουμε παρηγοριά στο παιδί μας την ώρα που το έχει ανάγκη, το διδάσκει, παράλληλα, μέσω εμπειρικής μάθησης σημαντικές συναισθηματικές δεξιότητες αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων.
Το παιδί μαθαίνει να ηρεμεί με τους τρόπους που του μαθαίνετε.
Όταν το βλέπετε αναστατωμένο, τραγουδήστε του ένα χαλαρωτικό τραγούδι, διαβάστε του ή απευθυνθείτε σε αυτό με ενθαρρυντικά λόγια και το πιο πιθανό είναι να του καλλιεργήσετε αισθήματα αισιοδοξίας, ανθεκτικότητας και αυτοπεποίθησης.
Το παιδί μεγαλώνοντας, θα μάθει κάθε φορά που αντιμετωπίζει μία δυσκολία, να στρέφεται σε υγιείς επιλογές αντιμετώπισης της, όπως αυτή της μουσικής, της ανάγνωσης και των θετικών επιβεβαιώσεων.
Διαβάστε εδώ: Πώς να μιλάς θετικά στον εαυτό σου
3. Συντονισμός
Αν θέλετε το παιδί σας να αισθάνεται άξιο προσοχής και αγάπης, συντονιστείτε μαζί του με συμπόνια.
Υπογραμμίστε τις ενέργειες και τα συναισθήματα του με κάθε ευκαιρία, για παράδειγμα:
«Βλέπω ότι τρέχεις πολύ γρήγορα», «Παρατηρώ ότι είσαι ενθουσιασμένος», «Ακούω ότι είσαι λυπημένος» ή «Φαίνεσαι θυμωμένος».
Η διαδικασία αυτή τα βοηθά να αισθάνεται ότι κάποιος τα βλέπει και τα ακούει.
Οι εμπειρίες και τα συναισθήματά τους μοιάζουν πολύτιμα.
Ταυτόχρονα, με την πάροδο του χρόνου αναπτύσσουν και εκείνα την ικανότητα να συμπάσχουν με τους άλλους και να δημιουργούν στενές και ικανοποιητικές σχέσεις.
4. Αξιοπιστία και συνέπεια
Το να αισθάνεται ένα παιδί ότι οι γονείς του είναι αξιόπιστοι και παρόντες στη ζωή του είναι πολύ καθησυχαστικό για το ίδιο.
Ένα σταθερό, συνεπές και προβλέψιμο περιβάλλον βοηθά, αναμφισβήτητα, στη μείωση του άγχους και προάγει την αίσθηση ηρεμίας και εμπιστοσύνης.
Αποτελεί το τέλειο αντίδοτο για την καταπολέμηση του στρες που βιώνουν πολλά παιδιά.
5. Υποστήριξη και ενθάρρυνση
Η πίστη και η υποστήριξη σε ένα παιδί ενισχύει την αυτοεκτίμησή του.
Τα βοηθά να αισθάνονται ικανά και πολύτιμα.
Η ενθάρρυνση τροφοδοτεί την επιθυμία τους να προχωρήσουν με αισιοδοξία.
Βλέποντας το παιδί σας μέσα από ένα θετικό πρίσμα, ακόμα και σε δύσκολες στιγμές, το βοηθά να καταλάβει ότι το εμπιστεύονται και ότι οι αποτυχίες είναι προσωρινές.
6. Καινοτομία, παιχνίδι και διασκέδαση
Η ψυχική εκτόνωση, η καινοτομία και η διασκέδαση είναι εξαιρετικά ελκυστικά για τα παιδιά και βελτιώνουν τη ζωή.
Παίξτε μαζί με τα παιδιά σας κρυφτό, χορέψτε ή μαγειρέψτε.
Δραστηριότητες αυτού του είδους είναι αναζωογονητικές και μας φέρνουν σε επαφή με τα παιδιά μας.
Παράλληλα, ενεργοποιούν και προάγουν τη ρύθμιση των συναισθημάτων τους και τους διδάσκουν πώς να καλλιεργούν θετικές εμπειρίες.
Καθώς μαθαίνουν να παίζουν και να απολαμβάνουν τον εαυτό τους, αναπτύσσουν κρίσιμες δεξιότητες για τη δημιουργία θετικών σχέσεων.
7. Όρια και συγκεκριμένη δομή
Οι σαφείς κανόνες, τα όρια και τα χρονοδιαγράμματα μπορούν να προσφέρουν στα παιδιά μια αίσθηση ασφάλειας και αυτοπεποίθησης.
Η συγκεκριμένη δομή ορίζει τι είναι αποδεκτό και τι όχι.
Η κάθε οικογένεια θέτει τις δικές της κατευθυντήριες γραμμές.
Ωστόσο, είναι καλό να μην εμμένουμε στον υπερβολικό προγραμματισμό, τον ανελαστικό έλεγχο ή την ακαμψία.
Τα αποδεκτά πρότυπα συμπεριφοράς και τα σαφή όρια μειώνουν τη σύγχυση και την αταξία.
Βοηθούν, επίσης, τα παιδιά να μάθουν τη συνεργασία και την ανοχή στην απογοήτευση.
Τελικά, θα συνειδητοποιήσουν τη δική τους ανάγκη για όρια και κατά συνέπεια, θα σεβαστούν και αυτά των άλλων.
Φυσικά, όπως έχει ήδη λεχθεί, οι γονείς δεν μπορούν πάντα να ικανοποιήσουν όλες τις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους.
Τα παιδιά δε χρειάζονται το συνεχή γονικό συντονισμό και δεν επωφελούνται από αυτόν.
Αυτή η λίστα των επτά βασικών αναγκών προσκόλλησης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός για να επισημανθούν τα δυνατά σημεία της κάθε οικογένειας, αλλά και οι τομείς που επιδέχονται βελτίωση.
Τα παιδιά χρειάζονται γονείς που να είναι ήρεμοι απέναντι στα λάθη και να εργάζονται για να τα επιδιορθώσουν.
Όταν ικανοποιούμε τις βασικές ανάγκες τους για υγιή προσκόλληση και τους δημιουργούμε την αίσθηση της ασφάλειας, της αισιοδοξίας και της αυτοπεποίθησης, θέτουμε, παράλληλα, τα θεμέλια για μια ασφαλή σχέση γονέα-παιδιού και τους προσφέρουμε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για να ευδοκιμήσουν.
Χαρά Ρ.
Διαβάστε ακόμη: 3 τρόποι για να παρακινήσουμε τα παιδιά να αναπτύξουν καλές συνήθειες
και Πώς να μεγαλώσετε χαρούμενα παιδιά σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα