Παρά τα όσα μας διδάσκουν να πιστεύουμε, η ονειροπόληση ενδέχεται να είναι εξαιρετικά χρήσιμη.
Όχι μόνο μπορεί να αποτελέσει πηγή ευχαρίστησης και έναν τρόπο ανακούφισης από την πλήξη, αλλά μπορεί, επίσης, να τονώσει τη δημιουργικότητα μας.
Η ονειροπόληση καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας. Είναι μέρος της καθημερινής μας συνειδητής εμπειρίας.
Ωστόσο, δεν είναι πάντα καλή…
Σύμφωνα με έρευνες υπολογίζεται ότι το 2,5% των ενηλίκων βιώνουν έναν τύπο υπερβολικής ονειροπόλησης που θεωρείται διαταραχή και ονομάζεται «μη προσαρμοστική ονειροπόληση».
Τι είναι η μη προσαρμοστική ονειροπόληση;
Η μη προσαρμοστική ονειροπόληση ή η δυσπροσαρμοστική αφηρημάδα αλλιώς η διαφέρει από την τυπική ονειροπόληση σε πολλούς τρόπους.
Σε αντίθεση με τις τυπικές ονειροπολήσεις που μπορεί να είναι φευγαλέες (με διάρκεια δευτερολέπτων), για όσους πάσχουν από αυτή την διαταραχή είναι μία διαδικασία που μπορεί να κρατήσει και ώρες.
Σύμφωνα με μια μελέτη, όσοι πάσχουν από μη προσαρμοστική ονειροπόληση περνούσαν κατά μέσο όρο τουλάχιστον τις μισές ώρες που ήταν ξύπνιοι βυθισμένοι σε σκόπιμα κατασκευασμένους κόσμους φαντασίας.
Γιατί συμβαίνει;
Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι οι άνθρωποι που παλεύουν με την μη προσαρμοστική ονειροπόληση μπορεί να έχουν μια έμφυτη ικανότητα για εμβυθιστικές φαντασιώσεις.
Πολλοί ανακαλύπτουν αυτή την ικανότητα νωρίς στην παιδική τους ηλικία, συνειδητοποιώντας ότι η φαντασία και οι ονειροπολήσεις μπορούν να τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν το άγχος.
Δημιουργώντας έναν εσωτερικό κόσμο όασης, μπορούν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα.
Μερικοί -αλλά όχι όλοι- μπορεί να χρησιμοποιήσουν την αφηρημάδα ως στρατηγική αντιμετώπισης.
Για παράδειγμα, η ονειροπόληση μπορεί να τους αποσπάσει την προσοχή από μια δυσάρεστη πραγματικότητα.
Ακόμη, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ενός τραύματος, δύσκολων γεγονότων ή στην κοινωνική απομόνωση.
Αλλά κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο ψυχαναγκαστικής φαντασίας, όπου η χρήση της φαντασίας για την αποφυγή αρνητικών συναισθημάτων επιτείνει την επιθυμία για αυτή την αφηρημάδα.
Όπως διαβάζουμε στο CNN.com, η συγκεκριμένου τύπου ονειροπόληση μετατρέπεται σε μια εθιστική συμπεριφορά που τροφοδοτεί τα ίδια τα προβλήματα που είχε σκοπό να ανακουφίσει.
Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι τείνει να εμφανίζεται παράλληλα με άλλες διαταραχές, όπως αυτήν της ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, του άγχους, της κατάθλιψης και της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.
Η Δρ. Nirit Soffer-Dudek από το Εργαστήριο Συνείδησης και Ψυχοπαθολογίας στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ben-Gurion του Negev πιστεύει ότι σε πολλές περιπτώσεις, η δυσπροσαρμοστική αφηρημάδα μπορεί να αποτελεί καλύτερη διάγνωση από τη ΔΕΠ-Υ.
Αν και δεν έχει αναγνωριστεί επίσημα ως επίσημο ψυχιατρικό σύνδρομο, η Soffer Dudek προωθεί τον ορισμό της «δυσπροσαρμοστικής αφηρημάδας».
Τα αποτελέσματα της μελέτης, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Χάιφα, δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Journal of Clinical Psychology.
Διάβασε και αυτό: 5 συνήθειες που θα σε κάνουν να αγαπήσεις περισσότερο τη ζωή!
Προηγούμενες μελέτες έχουν βρει υψηλά ποσοστά ΔΕΠ-Υ σε εκείνους που αυτοπροσδιορίζονταν ότι πάσχουν από δυσπροσαρμοστική ονειροπόληση, εγείροντας έτσι το ερώτημα εάν η νέα διάγνωση είναι πραγματικά ξεχωριστή από τη ΔΕΠ-Υ.
Στην τρέχουσα μελέτη, ο διδακτορικός φοιτητής Nitzan Theodor-Katz, μαζί με την Δρ. Soffer-Dudek και τους συνεργάτες της στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα, εξέτασαν 83 ενήλικες που είχαν διαγνωστεί με ΔΕΠ-Υ.
Διαπιστώθηκε ότι περίπου το 20% του δείγματος των ανθρώπων που μελετήθηκαν πληρούσε τα κριτήρια της δυσπροσαρμοστικής αφηρημάδας, η οποία έχει μοναδικά κλινικά χαρακτηριστικά, ενώ περίπου το 80% έπασχε μόνο από ΔΕΠ-Υ.
Η υποομάδα με δυσπροσαρμοστική ονειροπόληση έπασχε από υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, μοναξιάς και χαμηλής αυτοεκτίμησης, σε σύγκριση με εκείνες με ΔΕΠ-Υ που δεν πληρούσαν τα κριτήρια για δυσπροσαρμοστική ονειροπόληση, παρόλο που οι δύο ομάδες δεν διέφεραν ως προς τη σοβαρότητα της προσοχής τους (ελλειμματική διαταραχή).
«Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι υπάρχει ένα υποσύνολο ατόμων που έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠ-Υ που μπορεί να ωφεληθεί περισσότερο από τη διάγνωση της δυσπροσαρμοστικής αφηρημάδας. Η ΔΕΠ-Υ φαίνεται να είναι μόνο ένα μικρό μέρος ενός γενικότερου προβλήματος που έχουν», κατέληξε η Soffer-Dudek.
