Κάθε φθινόπωρο, πολλοί άνθρωποι βιώνουν μια διπλή αίσθηση: από τη μία, χαίρονται που η θερμοκρασία πέφτει και μπορούν να ξαναφορέσουν τα αγαπημένα τους ζεστά ρούχα, από την άλλη, δυσφορούν καθώς οι μέρες μικραίνουν και το σκοτάδι πέφτει νωρίτερα.
Το να τελειώνει η εργάσιμη μέρα μέσα στο σκοτάδι, ή να νιώθει κανείς κουρασμένος και άτονος καθώς δύει ο ήλιος, είναι οικείες εμπειρίες για πολλούς.
Γιατί οι μικρότερες μέρες μας επηρεάζουν
Η ψυχοθεραπεύτρια Hillary Schoninger σε άρθρο της στο realsimple.com εξηγεί ότι ο ανθρώπινος οργανισμός αντιλαμβάνεται τη μείωση του ηλιακού φωτός ήδη πριν αυτή γίνει εμφανής με γυμνό μάτι.
Το σώμα αρχίζει να προσαρμόζεται, μειώνεται η ενέργεια, η συγκέντρωση, ενώ αυξάνεται η ανάγκη για περισσότερο ήλιο και φως.
Όταν η ποιότητα και η ποσότητα του ηλιακού φωτός αλλάζουν, επηρεάζεται ο κιρκάδιος ρυθμός, δηλαδή το εσωτερικό μας «ρολόι».
Παράλληλα, η έλλειψη ήλιου μειώνει τα επίπεδα σεροτονίνης, της ορμόνης που ρυθμίζει τη διάθεση.
Όπως σημειώνει η Schoninger, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα κόπωσης, έλλειψη κινήτρου και δυσκολία συγκέντρωσης, σημάδια ότι ο οργανισμός «ζητά» περισσότερο φως.
Για ορισμένους ανθρώπους, αυτά τα συμπτώματα είναι ήπια, για άλλους, όμως, μπορεί να οδηγήσουν σε μια μορφή εποχικής κατάθλιψης, γνωστής ως SAD (Seasonal Affective Disorder – Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή).
Πώς μπορεί κανείς να αξιοποιήσει τις μικρότερες μέρες
Παρότι δεν μπορεί να αλλάξει τη διάρκεια της ημέρας, μπορεί να κάνει μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα που βοηθούν να διατηρηθεί η ενέργεια και η θετική διάθεση.
# 1. Αλλαγή στο πρόγραμμα γυμναστικής
Η μεταφορά της γυμναστικής από το απόγευμα στο μεσημέρι μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά.
Γιατί; Η άσκηση μέσα στη μέρα επιτρέπει περισσότερη έκθεση στο φυσικό φως και σπάει τη μονοτονία της εργασίας.
Ακόμη και μια μικρή βόλτα ή μια σύντομη προπόνηση στο μεσημεριανό διάλειμμα μπορεί να ανανεώσει το σώμα και το πνεύμα.
# 2. Απογευματινές ή ηλιοβασιλεμένες βόλτες
Η καθημερινή βόλτα, ακόμη και για 20–30 λεπτά, είναι πολύτιμη.
Το φθινόπωρο και τον χειμώνα, είναι προτιμότερο να γίνεται νωρίς το απόγευμα ή κοντά στη δύση, ώστε να απολαμβάνει κανείς όσο περισσότερο φως γίνεται.
Η έκθεση στον ήλιο, σε συνδυασμό με την κίνηση, βελτιώνει τη διάθεση και λειτουργεί προληπτικά ενάντια στη μελαγχολία.
# 3. Σταθερή πρωινή ρουτίνα
Η συνέπεια στα πρωινά βοηθά τον οργανισμό να διατηρεί ισορροπία.
Ένα ξύπνημα γύρω στις 7 π.μ. δίνει την ευκαιρία να απολαύσει κανείς λίγη ώρα φυσικού φωτός, έναν καφέ ή ένα ήρεμο ξεκίνημα πριν αρχίσει η εργάσιμη μέρα.
Αυτό το «παράθυρο» φωτός προσφέρει πολύτιμη βιταμίνη D και ενεργοποιεί τη διάθεση.
# 4. Εργασία σε εξωτερικό χώρο, όπου είναι δυνατό
Όταν υπάρχει ευελιξία, αξίζει να μεταφέρει κανείς μέρος της εργασίας του σε εξωτερικό χώρο: ένα τηλεφώνημα στη βεράντα, εργασία με laptop σε ένα ήσυχο καφέ ή στην αυλή.
Ακόμη και λίγη ώρα έκθεσης στο φως μπορεί να βελτιώσει την εγρήγορση και να αυξήσει τη συγκέντρωση.
# 5. Κοινωνικές δραστηριότητες τις βραδινές ώρες
Το σκοτάδι μετά το δείπνο συχνά οδηγεί σε απομόνωση ή αδράνεια.
Για να το αποφύγει, μπορεί να προγραμματίσει κοινωνικές ή δημιουργικές δραστηριότητες: μια λέσχη βιβλίου, βραδιές γνώσεων, πρόβες μουσικής ή ακόμη και απλές συναντήσεις με φίλους.
Η Schoninger υπενθυμίζει ότι οι κοινωνικές επαφές μειώνονται τον χειμώνα, γεγονός που μπορεί να εντείνει τη μοναξιά και τη θλίψη.
Απλούστατα, η ενεργητική συμμετοχή σε μικρές, ευχάριστες δραστηριότητες βοηθά να διατηρηθεί η ψυχική υγεία και να αποφευχθεί η απομόνωση.
Ακόμη και τις μέρες που δεν υπάρχει διάθεση για κοινωνικότητα, η ενασχόληση με κάποιο δημιουργικό έργο ή ένα βιβλίο μπορεί να λειτουργήσει εξίσου θετικά.
# Μικρές συνήθειες, μεγάλη διαφορά
Οι μικρότερες μέρες είναι αναπόφευκτες, αλλά η στάση απέναντί τους μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Με λίγη προσαρμογή, περισσότερο φως, περισσότερη κίνηση και λίγο παραπάνω κοινωνική σύνδεση, το φθινόπωρο και ο χειμώνας μπορούν να γίνουν εποχές ηρεμίας, εσωτερικής ισορροπίας και ανανέωσης.
Ίσως σε ενδιαφέρουν κι αυτά:
«Κατάθλιψη της μαμάς που μένει στο σπίτι»: Τι είναι
Είναι σήμερα η πιο θλιβερή ημέρα του χρόνου;
Αυτά είναι τα 5 στάδια της θλίψης όταν χάνεις κάποιον αγαπημένο