Υπάρχουν πολλά είδη κακοποιητικής συμπεριφοράς.
Το Gaslighting αποτελεί ένα από αυτά.
Ο όρος προέρχεται από ένα θεατρικό έργο του 1938 που ονομάζεται “Gas Light”.
Πρωταγωνιστής είναι ένας σύζυγος που προσπαθεί να πείσει τη γυναίκα του ότι είναι ψυχικά ασταθής.
Έτσι, προβαίνει σε αλλαγές στο περιβάλλον της και στη συνέχεια, την πείθει ότι απλώς της φαντάζεται.
Ο απώτερος στόχος του είναι να την παραπέμψει σε άσυλο, ώστε ο ίδιος ανεμπόδιστος να καταχραστεί την περιουσία της.
Στην πραγματική ζωή το Gaslighting αποτελεί μία τακτική που αποσκοπεί στο να κάνει κάποιος ένα άλλο άτομο να αμφιβάλλει για τις σκέψεις και τα συναισθήματά του.
Ο θύτης κάνει το παν για να πείσει το θύμα ότι όλα όσα βλέπει δεν αποτελούν πραγματικότητα.
Η κακοποίηση στην αρχή γίνεται με λεπτότητα.
Για παράδειγμα, όταν κάποιος διηγείται μία ιστορία, ο θύτης μπορεί, αρχικά, να αμφισβητήσει μία μικρή λεπτομέρεια.
Εφόσον το θύμα παραδεχτεί ότι έκανε λάθος, ο θύτης την επόμενη φορά χρησιμοποιεί τη “νίκη” του αυτή, προκειμένου να αμφισβητήσει την κρίση του θύματος.
Το άτομο που δέχεται αυτού του είδους την κακοποίηση ενδεχομένως στην αρχή να υπερασπίζεται τον εαυτό του.
Μπορεί να διαισθάνεται κιόλας ότι κάτι δεν πάει καλά στη σχέση του με τον θύτη.
Επειδή όμως ο τελευταίος αμφισβητεί με μαεστρία μικρές λεπτομέρειες κάθε φορά, είναι αδύνατον για το θύμα να εντοπίσει συγκεκριμένη αιτία για την ανησυχία του.
Με την πάροδο του χρόνου καταλήγει, όταν ανακαλεί συναισθήματα και αναμνήσεις, να βασίζεται στον θύτη για να του επιβεβαιώσει ότι η μνήμη του είναι σωστή και όσα λέει είναι λογικά.
Το Gashlighting δεν έχει φύλο, αφού τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να χειραγωγήσουν σε βαθμό συναισθηματικής κακοποίησης κάποιον.
Οι επιπτώσεις του gaslighting
Το gaslighting μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες στην ψυχική υγεία του θύματος.
Αυτού του είδους η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί σταδιακά να εξαντλήσει την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση του ατόμου.
Άμεσες επιδράσεις έχει και στην κοινωνική ζωή του θύματος, αφού ο θύτης προσπαθεί συχνά να κόψει τους δεσμούς του με τους φίλους και την οικογένειά του.
Το θύμα καταλήγει να απομονώνεται, πιστεύοντας είτε ότι είναι ασταθές άτομο είτε μη αγαπητό.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων, που ενώ κατάφεραν να αποδεσμευτούν από τους κακοποιητές τους, συνέχισαν να αμφιβάλλουν για τον τρόπο που σκέφτονται. Να διστάζουν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και τις σκέψεις τους στον φόβο μήπως αυτά δεν είναι έγκυρα.
Από τη συνεχή αμφισβήτηση και τη διαρκή σύγχυση, τα άτομα αυτά βιώνουν άγχος και στρες.
Ενώ, η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε κατάθλιψη.
Γιατί ασκούν gaslighting οι θύτες
Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους που οι άνθρωποι κακοποιούν συναισθηματικά τους άλλους, είναι γιατί επιθυμούν να αποκτήσουν εξουσία επάνω τους.
Η επιθυμία αυτή πηγάζει είτε από την ναρκισσιστική είτε την αντικοινωνική προσωπικότητά τους.
Το gaslighting τις περισσότερες φορές έχει να κάνει με την ανάγκη τους να ασκήσουν έλεγχο.
Διαβάστε εδώ Έχεις χαμηλή αυτοπεποίθηση; 40 θετικές δηλώσεις για εσένα
Ποιες μεθόδους επιστρατεύουν οι θύτες
Παρακράτηση: Αρνείται να ακούσει τυχόν ανησυχίες του θύματος ή προσποιείται ότι δεν τις καταλαβαίνει.
Παράδειγμα: «Δεν έχω χρόνο να ακούσω αυτές τις ανοησίες. Δεν έχουν κανένα νόημα».
Αμφισβήτηση: Αμφισβητεί τη μνήμη του θύματος.
Μπορεί ακόμα και να αρνηθεί γεγονότα που το θύμα θυμάται με ακρίβεια πώς έχουν συμβεί.
Μπορεί, επίσης, να εφεύρει λεπτομέρειες για το γεγονός που δε συνέβη.
Παράδειγμα: «Σε άκουσα να το λες! Δε θυμάσαι ποτέ σωστά τις συνομιλίες μας».
Λήθη/Άρνηση: Προσποιείται ότι έχει ξεχάσει γεγονότα για να αμφισβητήσει περαιτέρω τη μνήμη του θύματος.
Ο θύτης μπορεί, επιπλέον, να αρνηθεί να δώσει υποσχέσεις για να αποφύγει την ευθύνη.
Παράδειγμα: «Τι λες; Δεν σου το υποσχέθηκα ποτέ».
Αποκλεισμός/Εκτροπή: Αλλαγή θέματος για να αποσπάσει την προσοχή του θύματος από το θέμα.
Ο θύτης μπορεί και να μετατρέψει σε διαφωνία μια συζήτηση με θέμα την αξιοπιστία του ατόμου.
Παράδειγμα: «Μιλούσες ξανά στην αδερφή σου; Πάντα σου βάζει ηλίθιες ιδέες στο κεφάλι».
Τελειοποίηση: Ισχυρίζεται ότι το θύμα αντιδρά υπερβολικά στην κακοποιητική του συμπεριφορά.
Αυτή η τεχνική μπορεί να καταστήσει ένα άτομο να πιστέψει ότι τα συναισθήματά του είναι ή ότι είναι υπερβολικά ή ότι δεν ισχύουν.
Παράδειγμα: «Είσαι τόσο ευαίσθητος! Όλοι οι άλλοι νόμιζαν γέλασαν με το αστείο».
Εάν είστε στόχος ενός gashlighter, ακολουθούν μερικές συμβουλές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας:
Μην αναλαμβάνετε την ευθύνη για τις πράξεις του άλλου.
Ο θύτης μπορεί να ισχυριστεί ότι εσείς προκαλέσατε την κακοποίηση.
Ακόμη και αν έχετε καταφέρει στο παρελθόν να ξεφύγετε από τη συμπεριφορά του, πιθανότατα ένα τέτοιο άτομο θα βρίσκει συνεχώς δικαιολογίες για να σας χειραγωγήσει.
Μην θυσιάζετε τον εαυτό σας για να γλιτώσετε τα συναισθήματά τους.
Ακόμα κι αν αφιερώσετε όλη σας τη ζωή για να τους κάνετε ευτυχισμένους, δεν θα ικανοποιήσετε πότε την επιθυμία του να σας ελέγχει.
Οι άνθρωποι συχνά προσπαθούν να καλύψουν ένα κενό μέσα τους επισκιάζοντας τους άλλους.
Μην τους επιτρέπετε να το κάνουνε σε βάρος σας.
Θυμηθείτε την αλήθεια σας .
Το ότι ο άλλος ακούγεται σίγουρος για τον εαυτό του δεν σημαίνει ότι έχει δίκιο.
Ο gaslighter μπορεί να μην εξετάσει ποτέ τη δική σου πλευρά.
Ωστόσο, η γνώμη τους δεν καθορίζει την πραγματικότητα.
Ούτε μπορεί να καθορίσει το ποιοι είμαστε.
Μην διαφωνείτε μαζί του.
Εάν ο θύτης κατασκευάζει γεγονότα, είναι απίθανο να έχετε μια παραγωγική συζήτηση. Μπορεί να ξοδέψετε όλη σας την ενέργεια συζητώντας για το τι είναι πραγματικό και τι όχι.
Ωστόσο, εκείνους θα συνεχίσει να επιστρατεύεται μεθόδους gaslighting για να επιβάλλει τα επιχειρήματά του.
Σε καμία περίπτωση μην αποδεχτείτε συμπεράσματα που βασίζονται σε εσφαλμένες υποθέσεις.
Δώστε προτεραιότητα στην ασφάλειά σας.
Το Gaslighting συχνά κάνει τα θύματα να αμφιβάλλουν για τη διαίσθησή τους.
Αν αισθάνεστε ότι κάποιος προσπαθεί να σας χειραγωγήσει, απομακρυνθείτε από αυτόν.
Δεν χρειάζεται να περιμένετε για να σας απειλήσει με τη μορφή βίας για καλέσετε την αστυνομία.
Είναι πιο ασφαλές να αντιμετωπίζουμε κάθε απειλή ακριβώς τη στιγμή που τη διαισθανόμαστε.
Θυμηθείτε ότι δεν είστε μόνοι.
Μπορεί να σας φανεί χρήσιμο να μιλήσετε για τις εμπειρίες σας με άλλους.
Οι φίλοι μας και η οικογένειά μας μπορούν να μας προσφέρουν την απαραίτητη συναισθηματική υποστήριξη.
Η θεραπεία είναι ένα ασφαλές μέρος όπου μπορείτε να εκφράσετε τα συναισθήματα, τις φοβίες και τις σκέψεις σας.
Ο θεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τις υγιείς και τις τοξικές συμπεριφορές.
Μπορεί, επίσης, να σας διδάξει πώς να αντισταθείτε στην ψυχολογική χειραγώγηση.
Πηγή: goodtherapy
Διαβάστε εδώ: Πώς να απελευθερωθείτε από τις επώδυνες αναμνήσεις και τα δυσάρεστα συναισθήματά σας
