“Μια κρύα μέρα του χειμώνα, ένα κοπάδι σκαντζόχοιρων ήρθε κοντά για να προστατεύσει ο ένας τον άλλον από τον παγετό με τη ζεστασιά τους. Αμέσως όμως ένιωσαν το τσίμπημα από τα αγκάθια τους, με αποτέλεσμα να απομακρυνθούν. Όταν η ανάγκη για ζεστασιά τους έφερε ξανά μαζί, η ίδια ενόχληση συνέβη ξανά, έτσι ώστε να πετιούνται μπρος-πίσω ανάμεσα στα δύο κακά, μέχρι που τελικά βρήκαν μια μέση απόσταση που έκανε την κατάσταση υποφερτή.
Έτσι, η ανάγκη για κοινωνία, που γεννιέται από το κενό και τη μονοτονία της εσωτερικής τους ζωής, σπρώχνει τους ανθρώπους ο ένας προς τον άλλον- αλλά οι πολλοί αντιπαθητικοί τρόποι και τα αφόρητα ελαττώματά τους τους σκορπίζουν ξανά.
Η μέση οδός που τελικά ανακαλύπτουν και στην οποία γίνεται δυνατή η συμβίωση, είναι η ευγένεια και οι καλοί τρόποι. Στην Αγγλία, όποιος δεν κρατάει τις αποστάσεις του, του φωνάζουν: Keep your distance! Με αυτόν τον τρόπο, η ανάγκη για ζεστασιά ικανοποιείται μόνο κατά το ήμισυ, σίγουρα, αλλά από την άλλη πλευρά, δεν αισθάνεσαι το τσίμπημα των αγκαθιών.
Ωστόσο, εκείνος που διαθέτει αρκετή εσωτερική ζεστασιά από μόνος του προτιμά να μένει μακριά από την κοινωνία, ώστε να μη βιώσει καμία δυσάρεστη εμπειρία ή να μην προκαλέσει καμία”. (Πάρεργα και Παραλειπόμενα, Arthur Schopenhauer)
Ένα ζήτημα προσκόλλησης
Η αλληγορία με τους σκαντζόχοιρους του Schopenhauer αναπαριστά σαφώς το ζήτημα της ιδανικής απόστασης που πρέπει να τηρείται στις σχέσεις.
Αυτή η ιστορία στην πραγματικότητα αναδεικνύει δύο εσώτατες ανάγκες που έχουν οι άνθρωποι:
- να έχουν δεσμούς
- να διατηρούν την ατομικότητά τους.
Συνήθως ταλαντευόμαστε από τον ένα πόλο στον άλλο- θέλουμε να νιώθουμε ότι μας σκέφτονται, αλλά θέλουμε επίσης να διατηρήσουμε τη δική μας ταυτότητα.
Κάθε άτομο, μάλιστα, παρουσιάζει διαφορετικές ανάγκες για εγγύτητα και απόσταση, οι οποίες εξαρτώνται από το στυλ προσκόλλησης του.
Η προσκόλληση είναι ο δεσμός που ενώνει το παιδί με τους φροντιστές του. Δεν αφορά μόνο το νεογέννητο ή τα πρώτα χρόνια της ζωής, αλλά ολόκληρη την πορεία της ύπαρξης.
Ως ενήλικες, όλοι μας, σε κάποιο βαθμό, τείνουμε να αναπαράγουμε τα μοντέλα σχέσεων που εσωτερικεύσαμε κατά την παιδική ηλικία. Η προσκόλληση θα εμφανιστεί στην επιλογή του συντρόφου και στους τρόπους σχέσης που επηρεάζουν τη σχεσιακή απόσταση.
Κατ’ επέκταση, η απόσταση που καθένας επιθυμεί στις σχέσεις του εξαρτάται από διάφορους παράγοντες.
Η ταυτότητα του ζευγαριού: μεταξύ συγχώνευσης και απογοήτευσης
Γενικά, μια ρομαντική σχέση διέρχεται από διάφορες φάσεις.
Η αρχή μιας σχέσης συνεπάγεται μια μεγάλη εγγύτητα μεταξύ των δύο μερών, σε τέτοιο βαθμό που αυτά εγκαταλείπουν κομμάτια του εαυτού τους, προκειμένου να καλλιεργήσουν την ταυτότητα του ζευγαριού.
Αυτή η φάση της σχέσης συμπίπτει με το πρώτο μέρος της ιστορίας του Schopenhauer , εκείνο στο οποίο οι σκαντζόχοιροι έρχονται κοντά για να νιώσουν ο ένας την ζεστασιά του άλλου.
Η επόμενη φάση είναι αυτή της απογοήτευσης, κατά την οποία κάποιος αρχίζει να έχει μια πιο αντικειμενική άποψη για τον σύντροφό του, βλέποντας πλέον τους περιορισμούς και τα ελαττώματά του, γεγονός που προκαλεί μεγαλύτερη απόσταση μεταξύ των μερών.
Η κίνηση αυτή αποκαθιστά την προσωπική ταυτότητα και αναδεικνύει τις ατομικές ανάγκες σε βάρος των αναγκών του άλλου συντρόφου.
Αυτή είναι η στιγμή που οι σκαντζόχοιροι τσιμπάνε με τα αγκάθια τους και απομακρύνονται ο ένας από τον άλλον.
Τα αγκάθια, λοιπόν, μπορεί να αντιπροσωπεύουν άλυτα ζητήματα της προσωπικής ιστορίας του ατόμου, τα οποία, αν δεν ξεπεραστούν, κινδυνεύουν να οδηγήσουν σε ρήξη.
Αναζητώντας την ισορροπία…
Για να δημιουργηθεί μια σταθερή σχέση, αναζητείται η ισορροπία μεταξύ των συντρόφων, με στόχο να διατηρηθεί ο δεσμός μεταξύ τους και παράλληλα να διαφυλαχθεί η μοναδικότητα του ατόμου.
Τότε είναι που κινούμαστε με τη μέθοδο της δοκιμής και του λάθους, με γνώμονα την ανάγκη για ζεστασιά ή την ανάγκη αποφυγής του πόνου, μέχρι να πετύχουμε την κατάλληλη απόσταση, όπως ακριβώς οι σκαντζόχοιροι του Schopenhauer.
Πηγή: Psiche
Μπορεί να σας ενδιαφέρουν: Ποιος είναι στ’ αλήθεια ο κατάλληλος σύντροφος;
Οι 8 κανόνες επικοινωνίας που ακολουθούν τα επιτυχημένα ζευγάρια
Comments are closed.