Η θλίψη είναι ένα ατυχές αλλά αναπόφευκτο μέρος της ζωής.
Είτε λόγω του θανάτου ενός αγαπημένου προσώπου (αυτός ο τύπος θλίψης αναφέρεται ως πένθος), είτε η απώλειας μιας δουλειάς ή οποιασδήποτε άλλης σημαντικής αλλαγής στη ζωή μας, η θλίψη είναι η καθολική απάντηση στην αντιμετώπιση της οποιας απώλειας.
Ποια είναι τα 5 στάδια της θλίψης;
Αν και ο καθένας αντιμετωπίζει την απώλεια με διαφορετικούς τρόπους, υπάρχουν πέντε κοινά καθορισμένα στάδια θλίψης.
Τα στάδια αυτά περιγράφηκαν για πρώτη φορά από τη Δρ. Elisabeth Kübler-Ross στο βιβλίο της On Death and Dying.
Βοηθούν στην παροχή ενός πλαισίου για τις περίπλοκες σκέψεις, συμπεριφορές και συναισθήματα που συχνά βιώνονται με την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.
Αν και αυτά τα στάδια δεν πρέπει να θεωρούνται καθολικά -δεν βιώνουν όλοι αυτά τα στάδια με τον ίδιο τρόπο ή με την ίδια σειρά- η κατανόησή τους μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε τα συναισθήματα που μπορεί να νιώθετε.
Όταν χάνουμε κάποιον, ο εγκέφαλός μας παλεύει να επανασχεδιάσει τον νευρωνικό του χάρτη
1. Άρνηση
Η άρνηση αναφέρεται στην περίοδο πένθους κατά την οποία ένα άτομο αρνείται να αποδεχθεί την πραγματικότητα μιας κατάστασης.
Η άρνηση είναι διαφορετική από την μη κατανόηση. Είναι ένας μηχανισμός άμυνας που μας βοηθά να προστατευτούμε από το σοκ της δυσκολίας που προκαλεί αναστάτωση.
Μια περίοδος άρνησης μπορεί να είναι φυσιολογική ή ακόμη και χρήσιμη κατά τη διαδικασία του πένθους, καθώς εργαζόμαστε για να επεξεργαστούμε μια δύσκολη κατάσταση.
Παραδείγματα άρνησης περιλαμβάνουν τα εξής:
- μη αποδοχή ή αναγνώριση του θανάτου
- άρνηση ή αποφυγή του θέματος σε συζήτηση
- δηλώσεις ότι η απώλεια δεν είναι αλήθεια ή ότι η πηγή της είδησης είναι αναξιόπιστη.
2. Θυμός
Μόλις ένα άτομο κατανοήσει τις πληροφορίες που έλαβε και αποδεχτεί την πραγματικότητα ενός θανάτου, συχνά βιώνει θυμό.
Ο θυμός μπορεί να είναι μια φυσική απάντηση που απευθύνεται στον εαυτό του, στα μέλη της οικογένειας, στους γιατρούς, στον Θεό ή ακόμα και στον αποθανόντα.
Όμως, ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό μέρος της διαδικασίας του πένθους, αν και μπορεί το άτομο που τον βιώνει να φαίνεται πληγωμένο ή να είναι προσβλητικό προς τα αγαπημένα του πρόσωπα.
Συχνά, ο θυμός είναι απλώς μια εκδήλωση θλίψης και μπορεί να παρουσιαστεί με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα:
- με κατηγορίες προς έναν ιατρό ότι δεν προλαμβάνει μια ασθένεια
- κατηγορώντας τα μέλη της οικογένειας για έλλειψη φροντίδας ή υποστήριξης
- νιώθοντας θυμό προς τον Θεό ή μια ανώτερη πνευματική δύναμη
- εκφράζοντας θυμό προς τον εαυτό του ή κατηγορώντας τον εαυτό του για το θάνατο
- βιώνοντας μια απώλεια υπομονής.
3. Διαπραγμάτευση
Όταν βιώνουμε θλίψη, αισθανόμαστε συχνά απελπισμένοι και συντετριμμένοι.
Είναι σύνηθες να κατακλυζόμαστε από σκέψεις «τι θα γινόταν αν» και «αν μόνο», καθώς βιώνουμε την απώλεια ελέγχου σε αυτό που συμβαίνει.
Κατά τη διάρκεια του διαπραγματευτικού σταδίου της θλίψης, ένα άτομο προσπαθεί να κάνει συμβιβασμούς.
Επιχειρεί, δηλαδή, να κάνει συμφωνίες με τον εαυτό του ή με μια ανώτερη δύναμη, με αντάλλαγμα να νιώθει λιγότερο λυπημένος ή να έχει ένα διαφορετικό αποτέλεσμα.
Οι διαπραγματεύσεις αυτές συχνά είναι παράλογες. Παραδείγματα διαπραγματεύσεων περιλαμβάνουν τα εξής:
- «Αν τον/την είχα φέρει στον γιατρό νωρίτερα, αυτό θα είχε θεραπευτεί».
- «Αν ήμουν περισσότερο κοντά, θα είχα παρατηρήσει ότι κάτι δεν πήγαινε καλά».
- «Θεέ μου, αν την/τον φέρεις πίσω, υπόσχομαι ότι δεν θα ξαναλέω ψέματα».
4. Κατάθλιψη
Η κατάθλιψη είναι ένα αίσθημα θλίψης και απελπισίας που συχνά προκύπτει με την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.
Ενώ τα πρώτα στάδια της θλίψης μας βοηθούν να προστατευθούμε από τον συναισθηματικό πόνο που βιώσαμε με την απώλεια, συχνά αυτά τα συναισθήματα είναι αναπόφευκτα.
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν τα κάτωθι:
- συναισθήματα θλίψης
- απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που συνήθως απολαμβάνουμε
- αλλαγές στον ύπνο
- σημαντικές αλλαγές στο βάρος
- έλλειψη ενέργειας
- αίσθημα ταραχής ή ανησυχίας
- να νιώθεις άχρηστος ή ένοχος
- μειωμένη συγκέντρωση.
Τα συναισθήματα κατάθλιψης είναι μια φυσική αντίδραση στη θλίψη.
Μετά την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, η οξεία θλίψη μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία σας για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
Το πένθος μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη διαταραχή θλίψης εάν αυτά τα συναισθήματα επιμείνουν και συνεχίσουν να προκαλούν σημαντική βλάβη και αγωνία στη ζωή σας για περισσότερο από ένα χρόνο.
Η παρατεταμένη διαταραχή θλίψης είναι μια διαγνώσιμη ιατρική κατάσταση και μπορεί να γίνει αναπηρική εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.
5. Αποδοχή
Αυτό είναι το πέμπτο και τελευταίο από τα στάδια της Kübler-Ross.
Η αποδοχή αναφέρεται στην περίοδο της θλίψης όταν τελικά το άτομο συμβιβάζεται με την αποδοχή της πραγματικότητας της απώλειας.
Όταν έχουμε φτάσει σε αυτό το στάδιο της αποδοχής, δεν αρνούμαστε πλέον ούτε αγωνιζόμαστε ενάντια στη θλίψη μας.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εργαζόμαστε για να επικεντρώσουμε την ενέργειά μας στον εορτασμό της ζωής του αγαπημένου μας προσώπου.
Δηλαδή, να αγαπάμε τις αναμνήσεις που μοιραστήκαμε και να κάνουμε σχέδια για να προχωρήσουμε μπροστά.
Εύρεση υποστήριξης
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η διαδικασία του πένθους είναι διαφορετική για τον καθένα. Η θλίψη δεν είναι «ένα μέγεθος για όλους».
Το να μάθετε πώς να αντιμετωπίζετε το πένθος είναι ζωτικής σημασίας για τη σωματική και ψυχική σας υγεία.
Η θλίψη μπορεί να προκαλέσει αλλαγές σε πολλές πτυχές της καθημερινότητάς σας και γι’ αυτό είναι καλό να αναζητήσετε τη βοήθεια ειδικού.
Ίσως σας ενδιαφέρουν κι αυτά:
Το πένθος είναι το τίμημα που πληρώνουν όσοι αγαπούν;
Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά να αντιμετωπίσουν το πένθος και τη θλίψη
Πηγή: health.harvard.edu
Comments are closed.