Ο Νάρκισσος ήταν ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πρόσωπα της Ελληνικής Μυθολογίας. Ήταν γιος της Νύμφης Ουρανίας και του ποταμού Κηφισού και έμεινε γνωστός στην Ιστορία ως τον πιο ωραιοπαθή του κόσμου.
Λόγω της αδιαμφισβήτητης ομορφιάς του τον Νάρκισσο τον ερωτεύτηκαν πολλές και πολλοί. Ανάμεσά τους και η νύμφη Ηχώ στον έρωτα της οποίας έμεινε αδιάφορος και ασυγκίνητος.
Η νύμφη απελπισμένη από την απόρριψη κρύφτηκε στα δάση και στα βουνά, αδυνατίζοντας ολοένα και πιο πολύ, μέχρι που έφτασε στο σημείο να χαθεί εντελώς και να παραμείνει μόνο η φωνή της. Γι’ αυτό και την Ηχώ την ακούμε όλοι αλλά κανείς δεν μπορεί να τη δει.
Τότε, οι Νύμφες ζήτησαν τη βοήθεια των θεών για να τιμωρήσουν τον Νάρκισσο. Έτσι, καθιστός στην όχθη μιας λίμνης και βλέποντας την αντανάκλασή του στο νερό, ερωτεύτηκε τον ίδιο τον εαυτό του.
Ο ίδιος υπέφερε από τον ανικανοποίητο έρωτά του για το είδωλό του, μέχρι που τελικά πέθανε από κατάθλιψη και μαρασμό.
Λίγο καιρό μετά θέση που χάθηκε φύτρωσε το ομώνυμο άνθος ως σύμβολο της φθοράς και των χθόνιων θεοτήτων.
Σήμερα, η Ψυχολογία ασχολείται ευρέως με τον ορισμό του Νάρκισσου και οι αναζητήσεις στο Διαδίκτυο ως προς την ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας παρουσιάζουν διαρκώς αυξητικές τάσεις.
Τι είναι η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας;
Η πάθηση αυτή είναι κατά 50% έως 75% πιο συχνή στους άνδρες παρά στις γυναίκες.
Η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας επηρεάζει όλους τους τομείς της ζωής και μπορεί να βλάψει τη σωματική και ψυχική υγεία ενός ατόμου και να οδηγήσει σε προβλήματα στις κοινωνικές και εργασιακές σχέσεις.
Συμπτώματα ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας
Η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας κατηγοριοποιείται ως τύπος διαταραχής προσωπικότητας στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5), το οποίο παραθέτει εννέα κριτήρια για τη διάγνωση της πάθησης.
Σύμφωνα με το DSM-5, ένα άτομο με NPD μπορεί να εμφανίζει ή να διαθέτει:
- μια μεγαλειώδη αίσθηση της αυτο-σημασίας
- μια ενασχόληση με φαντασιώσεις επιτυχίας, δύναμης, ομορφιάς ή τέλειας αγάπης
- μια πεποίθηση ότι είναι «ιδιαίτεροι» και μπορούν να γίνουν κατανοητοί μόνο από άλλους «ξεχωριστούς» ανθρώπους
- ανάγκη για υπερβολικό θαυμασμό
- αίσθημα υπερβολικού δικαιώματος, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει μια παράλογη προσδοκία να τύχει ευνοϊκής μεταχείρισης ή να συμμορφωθούν οι άλλοι με τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες του
- συμπεριφορά που εκμεταλλεύεται τους άλλους για να επιτύχει τον δικό του σκοπό
- έλλειψη ενσυναίσθησης ή απροθυμία να ταυτιστεί με τις ανάγκες των άλλων
- μια τάση να ζηλεύει τους άλλους ή μια πεποίθηση ότι οι άλλοι τον ζηλεύουν
- αλαζονεία και υπεροπτικές συμπεριφορές
Αιτίες ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας
Οι ερευνητές προσπαθούν να κατανοήσουν τα αίτια της NPD.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ένας συνδυασμός οικογενειακού ιστορικού NPD, καθώς και ορισμένων εμπειριών κατά την πρώιμη ζωή μπορεί να είναι βασικοί παράγοντες που οδηγούν στην πάθηση αυτή.
Μερικές εμπειρίες πρώιμης παιδικής ηλικίας που πιστεύεται ότι συμβάλλουν στην NPD περιλαμβάνουν τα εξής:
- απόρριψη ως παιδί
- υπερβολικός έπαινος από γονείς ή φροντιστές
- υπερβολική κρίση από γονείς ή φροντιστές
- τραύμα ή κακοποίηση
Τύποι ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας
Ενώ το DSM-5 δεν περιγράφει διαφορετικούς τύπους ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας, η έρευνα δείχνει ότι μπορεί να υπάρχουν διαφορετικοί υποτύποι NPD.
Αυτοί είναι οι κάτωθι:
- Μεγαλοπρεπής: Αυτός ο υποτύπος περιγράφεται ως το άτομο που επιζητά την προσοχή, έχει δικαιώματα, είναι αλαζονικός, εκμεταλλεύεται τους άλλους, δεν διαθέτει ενσυναίσθηση και είναι γοητευτικός.
- Ευάλωτος: Αυτός ο υποτύπος περιγράφεται ως ντροπαλός, υπερευαίσθητος στις επικρίσεις και χρόνια φθονερός. Ωστόσο, αυτό το άτομο μπορεί να τρέφει κρυφά μεγαλοπρέπεια.
- Υψηλής λειτουργικότητας: Αυτός ο υποτύπος περιγράφεται ως μεγαλοπρεπής, ανταγωνιστικός, που αναζητά την προσοχή και είναι σεξουαλικά προκλητικός.
Η NPD συχνά διαγιγνώσκεται λανθασμένα σε ένα άτομο με αυτόν τον υποτύπο, καθώς μπορεί να μην φαίνεται ότι έχει διαταραχή προσωπικότητας.
Τόσο οι μεγαλεπήβολοι όσο και οι ευάλωτοι υποτύποι είναι εξαιρετικά αφοσιωμένοι στον εαυτό τους.
Διάγνωση ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας
Πολλοί άνθρωποι με NPD δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κάτι κακό μαζί τους.
Μπορεί να μην αναζητήσουν θεραπεία ποτέ ή αν το κάνουν συχνά ο λόγος είναι για άλλη πάθηση όπως η κατάθλιψη ή η χρήση ουσιών.
Η διάγνωση της ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας μπορεί να είναι δύσκολη, επειδή, τις περισσότερες φορές, η NPD είναι παρούσα μαζί με άλλες διαταραχές ψυχικής υγείας όπως:
- διαταραχές χρήσης ουσιών
- κατάθλιψη
- ανησυχία
- διπολική διαταραχή
- άλλες διαταραχές προσωπικότητας, όπως η αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας, η οριακή διαταραχή προσωπικότητας, η ιστριονική διαταραχή προσωπικότητας ή η σχιζοτυπική διαταραχή προσωπικότητας.
Θεραπείες ναρκισσιστικής διαταραχής προσωπικότητας
Η θεραπεία για τη ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας περιλαμβάνει συνήθως την ψυχοθεραπεία με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Αυτή η μορφή θεραπείας μπορεί να γίνει μεμονωμένα ή με τον σύντροφο ή την οικογένεια και μπορεί να βοηθήσει το άτομο να σχετιστεί με άλλα άτομα με πιο θετικό τρόπο.
Σύμφωνα με το HarvardHealth, δεν υπάρχουν εγκεκριμένα από τον FDA φάρμακα για τη θεραπεία της NPD.
Ωστόσο, ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά, οι σταθεροποιητές της διάθεσης και τα αντιψυχωσικά φάρμακα, μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα που σχετίζονται με συνυπάρχουσες διαταραχές όπως το άγχος, η κατάθλιψη και άλλες διαταραχές της διάθεσης.
Ίσως σε ενδιαφέρουν κι αυτά:
Γιατί κάποιοι άνθρωποι θέλουν συνεχώς την προσοχή πάνω τους;
Tα 6 τοξικά χαρακτηριστικά των «άκρως ναρκισσιστών» γονέων και πώς να τα αντιμετωπίσετε
5 συμπεριφορές που προσελκύουν τοξικούς συντρόφους
Comments are closed.