Της Ευλαμπίας Ρέβη
Η Πρωτοχρονιά έφτασε και για πολύ κόσμο αυτή είναι η κατάλληλη ώρα για απολογισμό και μηδενισμό του κοντέρ.
Για άλλους πάλι είναι μία στιγμή κορύφωσης της μελαγχολίας των εορτών, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε βαριά κατάθλιψη.
Ερωτήματα, όπως «ποιος είμαι;», «πού πάω;», «τι κάνω στη ζωή μου;» μας κατακλύζουν κάθε χρόνο τέτοια ημέρα.
Για να μπορέσεις να κάνεις τον αναστοχασμό σου με όσο περισσότερη ειλικρίνεια μπορείς και για να θέσεις τους στόχους σου χωρίς άγχος και πίεση απευθυνθήκαμε στην πλέον ειδικό.
Η Μία Αδαμίδου, ψυχολόγος, οικογενειακή συστημική – ολιστική ψυχοθεραπεύτρια, προτείνει πρώτα από όλα να πάρεις μία βαθιά ανάσα.
Ελπίζουμε ότι θα βρεις αυτό το άρθρο λυτρωτικό, όπως το βρήκαμε και εμείς.
Τι είναι η μελαγχολία των γιορτών;
Μπορούμε να την δούμε στα διάφορα επίπεδα. Το πρώτο έχει να κάνει με την αναβίωση των αναμνήσεων και των εμπειριών, που έχουμε όλοι από την παιδική μας ηλικία.
Η οικογένεια και γενικά τα οικογενειακά τραπέζια συνδέονται με πάρα πολλά συναισθήματα, άλλα είναι ευχάριστα και αρκετά είναι δυσάρεστα.
Στα οικογενειακά τραπέζια, όπως λέμε στην οικογενειακή θεραπεία, λέγονται όλες οι αλήθειες αλλά και την ίδια στιγμή κρατιούνται επτασφράγιστα και τα μεγαλύτερα μυστικά και ψέματα.
Στις γιορτές αυτό πολλές φορές βγαίνει στην επιφάνεια και τότε οι άνθρωποι δυσκολεύονται πάρα πολύ, γιατί συνδέονται με το τι κάνουν και πώς είναι στην συγκεκριμένη στιγμή της ζωής τους ως ενήλικες.
Και έτσι μπορεί να δούμε μία γλυκιά μελαγχολία, αν υπήρχαν θετικές για παράδειγμα αναμνήσεις όταν ήταν κάποιος παιδί και από την άλλη μία πολύ αρνητική μελαγχολία.
Αυτήν την περίοδο του χρόνου πάρα πολλοί άνθρωποι τυγχάνει να παθαίνουν κρίσεις, ανάλογα βέβαια και με την δομή της προσωπικότητας του καθενός, όπως επισημαίνουμε στην ψυχοθεραπεία.
Γενικά, όμως, αυτή η περίοδος συνδέεται με το «μαζί» και με το πώς εκφράζουμε την σχέση μας μέσα σε αυτό.
Σε ένα άλλο επίπεδο η μελαγχολία των γιορτών επίπεδο έχει να κάνει με εικόνες που ο καθένας έχει για τις βασικές έννοιες των Χριστουγέννων, όπως της αγάπης, της ανταλλαγής των δώρων, του «δίνω και παίρνω».
Πολλές φορές σε αυτή την κατηγορία βλέπουμε ότι η μελαγχολία εκδηλώνεται με την απώλεια.
Την απώλεια σχέσεων, οικογενειών επειδή υπάρχει ένα διαζύγιο, ή την απώλεια του θανάτου αγαπημένου μας προσώπου, πολύ σημαντικού που έχουμε περάσει μαζί στη ζωή μας.
Πως εκδηλώνεται αυτή η μελαγχολία;
Μπορεί να είναι από μία απλή μελαγχολία, μία γλυκιά νοσταλγία όπου προσπαθείς να ζήσεις παρόμοιες εμπειρίες, όπως παλιά, και μπορεί να φτάσει μέχρι και σε μία πολύ βαριά κατάθλιψη.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι οι άνθρωποι εκδραματίζουν, όπως λέμε εμείς στην ψυχολογία, δηλαδή υπερβάλλουν σε συμπεριφορές.
Η έννοια των Χριστουγέννων έχει διαστρεβλωθεί σε σχέση με τον υπερκαταναλωτισμό και οι άνθρωποι επειδή μπορεί να μην έχουν αρκετά χρήματα, να μην έχουν μία σχέση μπορεί να πούμε ότι περνάνε κάτι πάρα πολύ δύσκολο.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πάρα πολύ μεγάλη θλίψη, αλλά και κατάθλιψη, γιατί η μελαγχολία στην μακρά της μορφή είναι η κατάθλιψη.
Και όταν λέμε κατάθλιψη εννοούμε ότι κάποιος μπορεί να χρειαστεί και φαρμακευτική αγωγή είτε βέβαια χημική είτε και φυτική, που είναι ευρέως διαδεδομένη, όπως για παράδειγμα η ομοιοπαθητική.
Πέρα από την θρησκεία, τα Χριστούγεννα είναι μία αφορμή να δούμε λίγο τι θέλουμε να γεννηθεί μέσα μας, τι καινούργιο θέλουμε εν πάσει περιπτώσει στη ζωή μας.
Αυτό ακριβώς το ερώτημα συνδέεται και με την μελαγχολία γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να μπουν σε αυτή την διαδικασία.
Δεν θέλουν να δουν πραγματικά εάν είναι καλά ή όχι, στέκονται πάρα πολλές στην επιφάνεια -στην πρόσκαιρη δηλαδή χαρά- σε αυτά που πολλές φορές αποκαλώ ως «φιξάκια».
Γι’ αυτό και πάρα πολλές βλέπουμε εκφράσεις μελαγχολίας. Ευθύνεται, βέβαια, ο υπερκαταναλωτισμός. Με τα δώρα, με διάφορα αντικείμενα, με το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά λες ότι είναι πράγματα που κάνεις για μία ή δύο μέρες και το περιμένεις πώς και πώς.
Φτιάχνεσαι μέσα και τελικά όλο αυτό είναι είναι ένα ξέσπασμα, μία εκδορά μέσα μας και από κάτω έχει άλλα συναισθήματα.
Έχει έναν πόνο, μία στεναχώρια και έχει και έναν φόβο του να πω πραγματικά την αλήθεια μου στον εαυτό μου, να δω πού είμαι, τι κάνω στη ζωή μου…
Να απαντήσω σε ερωτήματα, όπως:
- Είμαι ευχαριστημένος, -η, με αυτά που ζω;
- Είμαι με τον άνθρωπο που θέλω;
- Εκφράζω τον εαυτό μου;
- Γίνομαι καλύτερος άνθρωπος;
Για εμένα τα Χριστούγεννα αυτό πρεσβεύουν.
Γιατί αυτή η μελαγχολία εκδηλώνεται τα Χριστούγεννα και όχι κάποια άλλη περίοδο του έτους;
Η αλήθεια είναι ότι τα Χριστούγεννα είναι γιορτή. Γιορτάζουμε γι’ αυτό τον δάσκαλο που ήρθε στη γη, όπως υπάρχουν κι άλλοι δάσκαλοι από πολλές άλλες θρησκείες και φιλοσοφικά συστήματα.
Η Πρωτοχρονιά είναι κάτι που νομίζω ότι έχει φτιαχτεί από τους ανθρώπους γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο: για να αποφύγουμε το να μπούμε ουσιαστικά μέσα στον εαυτό μας, να δούμε αληθινά ποιοι είμαστε.
Δυστυχώς, τα Χριστούγεννα έχουν ντυθεί με το φαίνεσθαι, αντί να κάνουμε έναν απολογισμό και να απαντήσουμε στα εξής:
- Τι θέλω να διορθώσω στον εαυτό μου για να μπορώ να είμαι πιο αληθινά χαρούμενος ή χαρούμενη;
- Τι θέλω να αφήσω πίσω μου;
- Τι στόχους θέλω να βάλω;
Η Πρωτοχρονιά έχει να κάνει πολύ με τους στόχους, όπως βέβαια και κάθε αφετηρία. Έρχεται το νέο έτος, έρχεται και ο νέος μου εαυτός, αλλά οι άνθρωποι δυσκολεύονται πολύ γι’ αυτό και αντιστέκονται.
Στην ψυχολογία λέγεται ότι αυτό είναι ένας αμυντικός μηχανισμός και τελικά φεύγεις από την ουσία του εαυτού σου κάνοντας πράγματα που δεν σε ευχαριστούν ουσιαστικά.
Τι θα προτείνατε;
Αυτό που προτείνω και κάνω και στην πράξη και σε εμένα και στους θεραπευόμενούς μου σε διάφορα σεμινάρια που κάνω είναι να συνδεόμαστε με το εσωτερικό μας παιδί.
Να συνδεόμαστε, δηλαδή, με το μικρό κοριτσάκι ή το μικρό αγοράκι μέσα μας που παρόλο που αυτό μπορεί να έχει και αρνητικές εμπειρίες και εικόνες.
Μιλάμε και για ανθρώπους σε οικογένειες που έχουν περάσει πάρα πολύ δύσκολα. Σε αυτά τα οικογενειακά τραπέζια, για παράδειγμα, υπάρχουν περιπτώσεις κακοποίησης και φυσικά υπάρχουν κι άλλες σκληρές μνήμες μας πέρα από αυτό.
Για να εστιάσουμε στο θετικό, αυτό που προτείνω όποιο και αν είναι το παρελθόν σου είναι να συνδεθείς με τη δύναμη μέσα σου και να φέρεις μέσα σου και μπροστά σου, να οραματιστείς, δηλαδή, το μικρό το κοριτσάκι ή το μικρό αγοράκι.
Να το πιάσει από το χέρι, να νιώσεις το σώμα σου αυτή τη στιγμή, έτσι όπως είσαι και να αναπνεύσεις. Η αναπνοή είναι πάρα πολύ βασικό πράγμα, γιατί σε βγάζει έξω από αυτό το θολό και ομιχλώδες που κάνει το μυαλό.
Το σώμα είναι η πόρτα για να ανοίξει η ψυχή σου, να ανοίξει βασικά η καρδιά σου.
Αυτό, λοιπόν, θα πρότεινα: να μπούμε έτσι ο καθένας σε μία σιγή, σε μία σιωπή έστω και για μερικά δευτερόλεπτα ή μερικά λεπτά.
Να μπούμε μέσα σ’ αυτό το διάστημα όπου ο καθένας νιώθει ζεστασιά, ασφάλεια, άνετα, γλυκά, να μην υπάρχει έτσι κάποια εξωτερική πίεση.
Αυτός ο χώρος μπορεί να είναι κάπου στη φύση, μπορεί να είναι δίπλα στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, μπορεί να είναι οπουδήποτε.
Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι απλώς να κλείσεις τα μάτια του, να βάλεις το χέρι στην καρδιά σου και να πεις: «Τι είναι αυτό που χρειάζομαι εγώ αληθινά για να γίνω η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου;».
Είναι πολύ σημαντικό να νιώσεις τους χτύπους της καρδιάς σου και να πεις πραγματικά στον εαυτό σου τι είναι αυτό που θέλεις να αφήσεις πίσω σου.
Σε αυτή την ηρεμία και ζεστασιά πες τρία πράγματα που θες να αλλάξεις, που σε δυσκολεύουν και βλέπεις ότι σε κρατάνε πίσω.
Και μετά ονομάτισε τρία δώρα που θες εσύ να πραγματοποιήσεις για εσένα, για τον χαρακτήρα σου, όχι να αγοράσεις ένα αυτοκίνητο ή κάτι άλλο.
Όλα αυτά θα τα κάνουμε εάν είμαστε σε μία ευθυγράμμιση με τον εαυτό μας. Σε αυτή την κατάσταση πολλοί άνθρωποι μπορεί να νιώσουν τόσο τον εαυτό τους ως παιδί ή να νιώσουν τον Άη Βασίλη ή ότι είναι ο μικρός Ιησούς ή ακόμη και κάποιος από τους τρεις μάγους.
Μπορεί να νιώσουν το οτιδήποτε. Τα σύμβολα εμείς που εργαζόμαστε στην ψυχοθεραπεία τα υποστηρίζουμε πολύ σε αυτή τη διαδικασία.
Τα σύμβολα μέσα μας είναι πάρα πολύ δυνατά και μας βοηθάνε να δούμε πιο βαθιά την καρδιά μας.
Ο στόχος, λοιπόν, είναι να μπούμε στην καρδιά μας.
Άρα, πού να εστιάσουμε;
Πρέπει να εστιάσουμε σε πολύ μικρά πράγματα. Πάντα λέω ότι οι μικρές αλλαγές είναι και οι πιο σημαντικές.
Είναι πολύ σημαντικό όταν παίρνεις ένα δώρο να πάρεις οτιδήποτε μπορείς. Και ένα λουλούδι αποτελεί ένα πολύ όμορφο δώρο.
Μπορείς να κάνεις κάτι πολύ μικρό. Πολλές φορές αυτό που φαντάζει μικρό είναι και το πιο ουσιαστικό.
Συνεπώς, και με τον εαυτό μας τέτοιες κινήσεις πρέπει να κάνουμε. Ακριβώς όπως κάνουν αυτοί που παίζουν σκάκι.
Η κάθε κίνηση, η κάθε μικρή κίνηση μπορεί να σου αλλάξει την πραγματικότητα την επόμενη στιγμή στη ζωή σου σε σχέση πάντοτε βέβαια με τον εαυτό σου.
Υπάρχουν και κάποιες αλλαγές στην καθημερινότητά μας, που -για παράδειγμα λέμε- «θέλω πάρα πολύ να σταματήσω το κάπνισμα».
Τι μπορώ να κάνω γι’ αυτό; Μα να συνδεθώ με την φροντίδα του εαυτού μου στην καθημερινότητα.
Να πάρω, ας πούμε, μία ωραία λοσιόν και μετά αφού κάνω μπάνιο να αφιερώσω χρόνο στον εαυτό μου να με νιώσω και να με φροντίσω.
Διάβασε και αυτό: 8 τρόποι να αντιμετωπίσετε την μελαγχολία των εορτών
*Λίγα λόγια για την Μία Αδαμίδου:
Η Μία Αδαμίδου είναι Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια με εξειδίκευση στην οικογενειακή συστημική θεραπεία και μεταπτυχιακό στην σωματική θεραπεία.
Είναι, επίσης, θεραπεύτρια ζεύγους, επόπτρια ειδικών ψυχικής υγείας & εκπαίδευσης& σύμβουλος οργανισμών & επιχειρήσεων “Appreciative Inquiry”.
Απο το 1995 μέχρι και σήμερα έχει κάνει πολλές εκπαιδεύσεις στην θεραπεία μέσω τέχνης και σε ολιστικές μεθόδους και βιωματικές τεχνικές συνδυάζοντας τα σε μια ολοκληρωμένη ( ολιστική) προσέγγιση του ανθρώπου (σώμα – νους – συναίσθημα – πνεύμα).
Εργάζεται από το 1997 στον δημόσιο & ιδιωτικό τομέα σε μονάδες απεξάρτησης εξαρτησιογόνων ουσιών , προγράμματα πρόληψης, κέντρα αποκατάστασης & υποστήριξης για παιδιά και γονείς, σε δήμους, οργανισμούς και εταιρείες .
Από το 2002 ιδιωτεύει προσφέροντας ατομικές συνεδρίες, ομάδες, βιωματικα σεμιναρια και συνεργάζεται με καταξιωμένους συναδέλφους της στον χώρο.
Εχει δημιουργήσει πρωτοπόρα βιωματικα εργαστήρια για γυναίκες («Ιερός Αισθησιασμός – ενδυνάμωση, υποστήριξη, αφύπνιση) εγκύους, για τις ερωτικες – συντροφικές σχέσεις («Θάρρος & Αλήθεια- Η Αλχημεία νέας σύνδεσης στον έρωτα- σεξ -αγάπη ) για την πρόληψη / υποστήριξη αιματολογικού καρκίνου & για το «εσωτερικό παιδί».
Το 2009 δημιούργησε επίσημα το «InnerFlow by Mia Adamidou» όπου συνεχίζει την εργασία της και παράλληλα συνεργάζεται & οργανώνει σεμιναρια με δασκάλους/θεραπευτές από την Ελλάδα και το εξωτερικό στο γραφείο της αλλά και ταξιδεύοντας και σε άλλες χώρες.
Έχει μεγάλη εμπειρία και αφοσίωση στα παιδιά / εφήβους της νέας γενιάς υποστηρίζοντας τους με κάθε τρόπο, έτσι δημιούργησε την Ακαδημία Γονέων « Οι φύλακες της Σοφίας».
Οραματίζεται την ένωση με επαγγελματίες από διάφορες προσεγγίσεις & χώρους, για «να συμβάλλουμε ΣΤΟ ΝΑ ΧΤΙΣΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΚΟΣΜΟ… μέσα μας και έξω μας…».