Η Ανατολή έχει μακραίωνη και εντυπωσιακή πνευματική παράδοση, αλλά αξιοσημείωτη είναι και η συμβολή της στην ψυχοθεραπεία μέσω της τέχνης.
Αυτή είναι η περίπτωση της τεχνικής Kintsugi, μιας ιαπωνικής τεχνικής που χρησιμοποιείται στην αγγειοπλαστική και μπορεί να μάς βοηθήσει να ξεπεράσουμε υπαρξιακά τραύματα, διδάσκοντάς μας πώς να μεταμορφώνουμε στιγμές κρίσης σε ευκαιρίες ανάπτυξης.
Τι είναι η τεχνική Kintsugi;
Σύμφωνα με όσα διαβάζουμε στο Traditional Kyoto , το Kintsugi είναι η ιαπωνική τέχνη της επισκευής σπασμένων αγγείων με λάκα αναμεμειγμένη με κονιοποιημένο χρυσό, ασήμι ή πλατίνα, μια μέθοδος παρόμοια με την τεχνική maki-e .
Ως φιλοσοφία, αντιμετωπίζει το σπάσιμο και την επισκευή ως μέρος της ιστορίας ενός αντικειμένου, παρά ως κάτι που πρέπει να συγκαλύψει.
Σύμφωνα με μια θεωρία, το kintsugi γεννήθηκε, όταν ο Ιάπωνας σογκούν Ashikaga Yoshimasa έστειλε ένα κατεστραμμένο κινέζικο μπολ πίσω στην Κίνα για επισκευή στα τέλη του 15ου αιώνα.
Αυτό επισκευάστηκε με άσχημους μεταλλικούς συνδετήρες και αυτό ώθησε τους Ιάπωνες τεχνίτες να αναζητήσουν ένα πιο αισθητικό μέσο επισκευής.
Οι συλλέκτες ερωτεύτηκαν τόσο πολύ τη νέα τέχνη που ορισμένοι κατηγορήθηκαν ότι σκόπιμα έσπασαν πολύτιμα αγγεία για να επισκευαστούν με τις χρυσές ραφές του kintsugi.
Το Kintsugi συνδέθηκε στενά με τα κεραμικά αγγεία που χρησιμοποιούνται για το chanoyu (ιαπωνική τελετή τσαγιού).
Ως φιλοσοφία, το kintsugi μπορεί να φανεί ότι έχει ομοιότητες με την ιαπωνική φιλοσοφία του wabi-sabi, που αγκαλιάζει το ελαττωματικό ή το ατελές.
Η ιαπωνική αισθητική εκτιμά τα σημάδια φθοράς με τη διατήρηση ενός αντικειμένου ακόμα και αφού έχει σπάσει, τονίζοντας πως οι ρωγμές και οι επισκευές είναι απλώς γεγονότα στη ζωή ενός αντικειμένου.
Το Kintsugi μπορεί να συσχετιστεί με την ιαπωνική φιλοσοφία του «mushin» που περιλαμβάνει τις έννοιες της μη προσκόλλησης, της αποδοχής της αλλαγής και της μοίρας ως πτυχές της ανθρώπινης ζωής.
Η ασιατική αισθητική αντίληψη βασίζεται πάνω απ’ όλα στην παρατήρηση των εμπειριών που ζούμε με ένα ανοιχτό, γλυκό και στοχαστικό βλέμμα.
Δεν είναι απλό για εμάς τους Δυτικούς να κατανοήσουμε τις αρχές του στοχασμού, ακόμα κι αν έχουμε αρχίσει να τις γνωρίζουμε μέσω της πρακτικής της ενσυνειδητότητας , που χρησιμοποιείται ευρέως στον θεραπευτικό τομέα.
Στο Kintsugi, «η επανορθωτική χειρονομία, η τέχνη της αναμονής, της ακρίβειας και της υπομονής» δίνει ακόμη μεγαλύτερη αξία στο τεχνούργημα, το οποίο από αντικείμενο κοινής χρήσης γίνεται έργο τέχνης.
Με άλλα λόγια, το αντικείμενο δεν πετιέται –όπως συμβαίνει συχνά όταν σπάμε κάτι– αλλά αποκτά μια νέα ποιότητα που το εμπλουτίζει και αυξάνει την αισθητική του αξία.
Το Kintsugi στην θεραπεία μέσω της τέχνης
Στην θεραπεία μέσω της τέχνης, το Kintsugi, όπως διαβάζουμε στο psiche, είναι μια τεχνική με ισχυρή συμβολική αξία: υπογραμμίζει πώς η στοργική και υπομονετική φροντίδα των πληγών που προκαλούνται από υπαρξιακά τραύματα μπορεί όχι μόνο να μας επιτρέψει να θεραπευτούμε, αλλά με κάποιο τρόπο να μας κάνει πιο «πολύτιμους».
Και σίγουρα δεν είναι τυχαίο ότι η τέχνη που αγκαλιάζει και δίνει αξία στις πληγές μας προέρχεται από την Ιαπωνία, μια χώρα που έχει βρεθεί αντιμέτωπη με πυρηνικές καταστροφές και ανεξέλεγκτα φυσικά γεγονότα.
Η σημασία του να ενώνει κανείς τα κομμάτια του και να συνεχίζει να ζει είναι το μήνυμα που μάς μεταφέρει η τεχνική Kintsugi.
Ένα άτομο που περνάει μια οδυνηρή περίοδο μπορεί μέσω της θεραπευτικής αξιοποίησης της συγκεκριμένης τεχνικής όχι μόνο να ενώσει τα κομμάτια και να επουλώσει τις δικές του πληγές, αλλά και να ξεπεράσει το «σημείο ρήξης», δηλαδή να προχωρήσει περισσότερο στη δημιουργική πράξη.
Η πράξη της επαφής με την ύλη και της επιδιόρθωσης του αντικειμένου γίνεται έτσι μια παράλληλη διαδρομή που συνοδεύει και υποβοηθά την ανάρρωση από το τραύμα και την προσωπική ανάπτυξη .
Διαβάστε ακόμη: Γιατί μας αρέσει η αφηρημένη τέχνη;
Naikan, η τέχνη του αυτοστοχασμού
Έρευνα που ξεκίνησε το 1938 αποκαλύπτει το μυστικό της ευτυχίας!
